اختلال عملکرد نعوظ چیست؟
ختلال عملکرد نعوظ ناتوانی برای به دست آوردن و یا نگه داشتن نعوظ پایدار در زمان مقاربت جنسی است که ناتوانی جنسی نیز نامیده می‌شود. اختلال عملکرد نعوظی که در بعضی شرایط و مواقع رخ می‌دهد غیر معمول نیست و طبیعی تلقی می‌شود اما این مسئله می‌تواند باعث استرس شود، اعتماد به نفس فرد را تحت تاثیر قرار دهد و به مشکلات در رابطه منجر شود. بسیاری از مردان اختلال عملکرد نعوظ را در هنگام استرس تجربه می‌کنند. اختلال عملکرد نعوظ مکرر می‌تواند نشانه ای از بیماریی باشد که نیاز به درمان دارد. همچنین می‌تواند نشانه ای از مشکلات عاطفی یا روانی باشد که لازم است توسط پزشک درمان گردد. همه‌ی مشکلات جنسی مردان به علت اختلال عملکرد نعوظ ایجاد نمی‌شود. انواع دیگر اختلال عملکرد جنسی مردان عبارتند از:
- انزال زودرس
- تاخیر در انزال یا نداشتن انزال
- عدم علاقه به رابطه‌ی جنسی
مکانیسم نعوظ
نعوظ در نتیجه‌ی افزایش جریان خون به آلت تناسلی اتفاق می‌افتد. جریان خون معمولا توسط افکار جنسی یا تماس مستقیم با آلت تناسلی، افزایش می‌یابد. هنگامی که یک مرد از نظر جنسی برانگیخته می‌شود، عضلات آلت تناسلی شل می‌شوند. این شل شدن موجب افزایش جریان خون از طریق شریان‌های آلت تناسلی می‌شود. این خون در دو حفره در داخل آلت تناسلی به نام اجسام غاری (Corpus Cavernosum) تجمع می‌یابد. همان طور که حفره‌ها با خون پر می‌شوند، آلت تناسلی سفت می‌شود. نعوظ هنگامی پایان می‌یابد که ماهیچه‌ها منقبض می‌شوند و خون انباشته شده در آلت تناسلی از طریق ورید آلت تناسلی خارج می‌شود. اختلال عملکرد نعوظ به علت مشکلات در هر مرحله از فرآیند نعوظ رخ می‌دهد. به عنوان مثال، شریان‌های آلت تناسلی ممکن است آسیب دیده باشند و نتوانند به طور صحیح باز شوند و به خون اجازه عبور ندهند.
تاثیر سن بر اختلال عملکرد نعوظ
شیوع اختلال عملکرد نعوظ با افزایش سن، افزایش می‌یابد. شیوع اختلال عملکرد نعوظ بر اساس سن به شرح زیر است:
- ۱۲ درصد از مردان کم تر از ۶۰ سال
- ۲۲ درصد از مردان ۶۰ تا ۷۰ سال
- ۳۰ درصد از مردان ۷۰ سال یا بالاتر
خطر ابتلا به اختلال عملکرد نعوظ با افزایش سن، افزایش می‌یابد. ممکن است داشتن نعوظ در سن بالا دشوارتر باشد، اما این بدین معنی نیست که به اختلال عملکرد نعوظ مبتلا شده اید. به طور کلی، هرچه سالم تر باشید عملکرد جنسی شما بهتر خواهد بود و از عوارض نداشتن سکس دورتر می‌شوید.
اختلال عملکرد نعوظ می‌تواند در میان مردان جوان نیز رخ دهد. محققان معتقدند که رابطه هم بستگی بین مصرف سیگار و مواد مخدر و دیابت با اختلال عملکرد نعوظ در مردان زیر ۴۰ سال نسبت به مردان مسن تر، قوی تر است. این موضوع نشان می‌دهد که انتخاب شیوه‌ی زندگی عامل اصلی در اختلال عملکرد نعوظ در مردان جوان می‌باشد.
تشخیص اختلال عملکرد نعوظ
پزشک پس از پرسیدن سوالاتی در مورد علائم و سابقه‌ی پزشکی، برای تعیین بیماری زمینه ای عامل آزمایشاتی انجام خواهد داد و پس از سمع قلب و ریه‌ها، چک فشار خون، بیضه‌ها و آلت تناسلی را معاینه خواهد کرد. جهت بررسی پروستات ممکن است معاینه‌ی رکتوم (مقعدی) نیاز باشد. علاوه بر این، ممکن است آزمایش خون یا ادرار نیاز باشد تا بیماری‌های دیگر رد شوند.
تست نعوظ شبانه آلت تناسلی (تست NPT)
آزمون NPT با استفاده از دستگاهی که با باطری قابل حمل کار می‌کند، انجام می‌شود و هنگام خواب بر روی ران بسته می‌شود. این دستگاه کیفیت نعوظ شبانه را ارزیابی می‌کند و داده‌ها را ذخیره می‌کند تا پزشک بتواند به آن‌ها دسترسی پیدا کند. پزشک می‌تواند از این داده‌ها برای درک بهتر عملکرد آلت تناسلی و اختلال عملکرد نعوظ استفاده کند. نعوظ شبانه هنگامی رخ می‌دهد که شما خواب هستید و بخشی طبیعی از عملکرد آلت تناسلی سالم مرد است.
علائم اختلال عملکرد نعوظ
اگر به طور مکرر دچار علائم زیر می‌شوید ممکن است مبتلا به اختلال عملکرد نعوظ باشید:
- اختلال در شروع نعوظ
- مشکل در حفظ نعوظ در طول فعالیت‌های جنسی
- کاهش علاقه به رابطه‌ی جنسی
سایر اختلالات جنسی مرتبط با اختلال عملکرد نعوظ عبارتند از:
- انزال زودرس
- تاخیر در انزال
- ناتوانی جنسی آنورگاسمی: ناتوانی در رسیدن به اوج لذت جنسی پس از تحریک کافی
اگر هر یک از این علائم را دارید، مخصوصا اگر دو یا چند ماه طول بکشد، باید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می‌تواند بیماری زمینه ای عامل اختلال جنسی را تشخیص دهد و درمان کند.
عوارض اختلال عملکرد نعوظ
عوارض ناشی از اختلال نعوظ می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- نارضایتی جنسی در زندگی
- استرس یا اضطراب
- خجالت زدگی و یا عزت نفس پایین
- مشکلات در رابطه
- ناتوانی در باردار کردن شریک زندگی
دلایل اختلال عملکرد نعوظ
تحریک جنسی مردان یک فرایند پیچیده است که مواردی مانند مغز، هورمون‌ها، احساسات، اعصاب، عضلات و عروق خونی را درگیر می‌کند. اختلال عملکرد نعوظ می‌تواند ناشی از مشکل در هر یک از این موارد باشد.علل احتمالی زیادی برای اختلال عملکرد نعوظ وجود دارد که می‌تواند ناشی از اختلالات روحی و جسمی و یا هر دو باشد. تنش‌ها و نگرانی‌های روانی می‌تواند باعث اختلال نعوظ یا بدتر شدن آن شود. برخی از علل شایع اختلال عملکرد نعوظ عبارتند از:
علل فیزیکی اختلال عملکرد نعوظ
در بسیاری موارد، اختلال عملکرد نعوظ ناشی از بیماری فیزیکی است که این علل رایج عبارتند از:
- بیماری‌های قلبی عروقی
- دیابت
- رگ‌های خونی مسدود شده(تصلب شرایین یا آترواسکلروز)
- چربی خون(کلسترول بالا)
- فشار خون بالا
- چاقی و یا اضافه وزن
- افزایش سن: با افزایش سن شروع نعوظ ممکن است طول بکشد و به اندازه‌ی کافی پایدار نباشد. ممکن است برای شروع و ادامه‌ی نعوظ به تماس مستقیم بیش تری بر آلت تناسلی نیاز داشته باشید.
- سندرم متابولیک: بیماریی با علائم افزایش فشار خون، سطوح بالای انسولین، تجمع چربی بدن در اطراف کمر و کلسترول بالا.
- بیماری پارکینسون: این بیماری همان لرزش در وضعیت استراحت است که شیوع آن بیش تر در سنین پیری است اما در جوانان هم دیده می‌شود که به علت از بین رفتن سلول‌های ترشح کننده‌ی دوپامین (انتقال دهنده‌ی عصبی) رخ می‌دهد و موجب لرزش و سفتی عضلات و کندی حرکات می‌شود.
- مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس(MS): بیماری التهابی است که در آن غلاف‌های میلین سلول‌های عصبی در مغز و نخاع آسیب می‌بینند.
- بیماری پیرونی: بیماری اکتسابی در آلت تناسلی مردانه است که به علت تشکیل بافت فیبروز (لیفی) در داخل آلت تناسلی مرد موجب انحراف و کوتاهی آن می‌شود.
- درمان سرطان پروستات یا بزرگ شدن پروستات
- جراحی یا صدماتی که بر ناحیه‌ی لگن یا نخاع تاثیر می‌گذارد.
مواد یا داروهایی که باعث اختلال عملکرد نعوظ می‌شوند
از جمله داروهای تاثیر گذار در ایجاد اختلال عملکرد نعوظ:
- ضد افسردگی
- آنتی هیستامین ها
- داروهایی که برای درمان فشار خون بالا
- مسکن‌ها و ضد درد
- داروهای مورد استفاده در درمان بیماری‌های پروستات
- استفاده از تنباکو
- سیگار کشیدن
- اعتیاد به الکل و دیگر اشکال سوء مصرف مواد
علل روانی اختلال عملکرد نعوظ
مغز نقش کلیدی در مجموعه ای از وقایع فیزیکی که باعث شروع نعوظ و شروع برانگیختگی هیجانات جنسی ایفا می‌کند. تعدادی از بیماری‌هایی که می‌توانند با احساسات جنسی تداخل داشته و باعث اختلال عملکرد نعوظ شوند عبارتند از:
- اختلالات خواب
- افسردگی
- استرس
- اضطراب
- مشکلات مربوط به رابطه به علت استرس، ارتباطات ضعیف یا دیگر نگرانی ها
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
اختلال عملکرد نعوظ می‌تواند تنها با یک یا چند مورد از این عوامل ایجاد شود. به همین دلیل مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان بیماری‌های زمینه ای مهم است.
درمان اختلال عملکرد نعوظ
درمان اختلال عملکرد نعوظ به علت زمینه ای بستگی دارد و ممکن است به درمان ترکیبی از جمله دارو درمانی، تغییر سبک زندگی و یا روان درمانی نیاز داشته باشید. همچنین باید بدانید که خودارضایی باعث اختلال در عملکرد نعوظ نمی شود.
داروهای اختلال عملکرد نعوظ
توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
دکتر اورولوژی ممکن است برای کمک به مدیریت علائم اختلال عملکرد نعوظ داروهایی را تجویز کند. ممکن است قبل از پیدا کردن داروی موثر، داروهای متعددی را امتحان کنید. این داروها می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند، اگر عوارض جانبی ناخوشایندی را تجربه کردید با پزشک خود صحبت کنید تا داروی متفاوتی را تجویز کند. داروهای زیر باعث افزایش جریان خون به آلت تناسلی می‌شود و به درمان اختلال عملکرد نعوظ کمک می‌کنند:
- آلپرستادیل
- آوانافیل
- سیلدنافیل (ویاگرا)
- تادالافیل
- تستوسترون
- امپول نوروبیون
- واردنافیل
درمان‌های طبیعی و گیاهان دارویی برای درمان اختلال عملکرد نعوظ
در برخی مردان، درمان‌های طبیعی ممکن است به درمان اختلال عملکرد نعوظ کمک کند. قبل از امتحان مکمل یا گیاه دارویی جدید، با پزشک خود صحبت کنید. هنگام استفاده از مکمل‌ها و گیاهان نیز باید احتیاط کنید زیرا بسیاری از آن‌ها کنترل شده نیستند، این بدان معناست که ممکن است حاوی مواد اضافی باشند که بر روی برچسب ذکر نشده است. از دکتر خود بخواهید که مارک‌های معتبر را به شما معرفی کند و از خرید اینترنتی مکمل‌ها خودداری کنید. گیاهان و مکمل‌های زیر درجات مختلفی از بهبودی را در درمان اختلال عملکرد نعوظ نشان داده اند:
- ال آرژینین
- DHEA (دی هیدرو اپی اندسترون)
- جینسنگ
- یوهمبین: اثر گشاد کنندگی عروق این دارو موجب افزایش جریان خون در بافت‌های اسفنجی و غاری آلت تناسلی و در نتیجه ایجاد نعوظ می‌شود
- مارچوبه
- گفتار درمانی: اگر دچار اختلال عملکرد نعوظ روانی هستید، ممکن است گفتار درمانی مفید واقع شود. گفتار درمانی می‌تواند در مدیریت سلامت روان به شما کمک کند. احتمالا به بیش از چند جلسه روان درمانی نیاز خواهید داشت و درمانگر مواردی مانند استرس یا اضطراب که از عوامل اصلی هستند، احساسات و عواطف هنگام رابطه‌ی جنسی و یا درگیری‌های ناخودآگاه که می‌تواند بر رضایت جنسی موثر باشند را بررسی می‌کند. اگر اختلال عملکرد نعوظ بر روی رابطه‌ی شما تأثیر می‌گذارد، ممکن است صحبت با مشاور خانواده کمک کننده باشد. مشاوره‌ی ارتباطی می‌تواند به شما در برقراری ارتباط احساسی با شریک زندگیتان کمک کند، که خود در درمان اختلال عملکرد نعوظ موثر است.
درمان‌های جایگزین
- ماساژ پروستات: بعضی از مردان از شکلی از ماساژ درمانی به نام ماساژ پروستات استفاده می‌کنند. جهت افزایش جریان خون به آلت تناسلی، ماساژ دهنده‌ها بافت داخل و اطراف کشاله ران را ماساژ می‌دهند. مطالعات محدودی در مورد اثربخشی این نوع ماساژ وجود دارد. اگر اختلال عملکرد نعوظ ناشی از استرس است، یوگا و ماساژ ممکن است به شما کمک کند.
- طب سوزنی: طب سوزنی ممکن است به درمان علائم اختلال عملکرد نعوظ روانی کمک کند، هرچند مطالعات محدودی در این زمینه وجود دارد. برای مشاهده‌ی بهبود علائم اختلال عملکرد نعوظ احتمالا به چندین جلسه‌ی درمانی نیاز خواهید داشت. هنگام انتخاب متخصص طب سوزنی، مطمئن شوید که وی از سوزن‌های یک بار مصرف استفاده می‌کند و از دستورالعمل‌های اداره‌ی غذا و دارو برای استریل سازی سوزن استفاده می‌کند.
- تمرینات و ورزش عضلات کف لگن: ورزش کگل (kegel) یک تمرین ساده است که می‌توانید برای تقویت عضلات کف لگن از آن بهره ببرید. در اینجا چگونگی انجام آن را شرح می‌دهیم: عضلات کف لگن را شناسایی کنید، ماهیچه‌هایی که برای متوقف کردن ادرار از آن‌ها استفاده می‌کنید عضلات کف لگن شما هستند. وقتی این عضلات را منقبض می‌کنید بیضه‌ها نیز بالا می‌آیند. این عضلات را ۵ تا ۲۰ ثانیه منقبض کنید و سپس آن‌ها را شل کنید. این تمرین را ۱۰ تا ۲۰ بار در هر دفعه و سه تا چهار بار در روز تکرار کنید.
تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی
اختلال عملکرد نعوظ اغلب با مشکلات جریان خون مرتبط است، بنابراین حفظ سلامت رگ‌های خونی از طریق ورزش و رژیم غذایی سالم می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به اختلال عملکرد نعوظ کمک کند. عادت‌های زندگی سالم ممکن است باعث جلوگیری از اختلال عملکرد نعوظ شود و انجام برخی موارد می‌تواند سیر بیماری را معکوس کند، از جمله:
- ورزش منظم
- حفظ فشار خون پایین
- رعایت رژیم غذایی متعادل و مغذی
- حفظ وزن مناسب
- اجتناب از مصرف الکل و سیگار
- کاهش استرس
- داروهای خود را تغییر دهید.
در بعضی موارد، داروهایی که برای درمان بیماری‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند ممکن است باعث اختلال عملکرد نعوظ شوند. با پزشک خود درباره‌ی داروهای دیگری که می‌توانید به جای آن‌ها مصرف کنید، صحبت کنید. قبل از صحبت با پزشک داروهایتان را قطع نکنید.
آیا اختلال عملکرد نعوظ برگشت پذیر است؟
در بسیاری از موارد، می‌توان علائم اختلال عملکرد نعوظ را بهبود بخشید. بسیاری از داروها و درمان‌ها در دسترس هستند. همچنین دستگاه‌های خاصی مانند پمپ نارسایی نعوظ یا حلقه‌ی نارسایی نعوظ ممکن است به طور موقت علائم اختلال عملکرد نعوظ را کنترل کنند تا بتوانید رابطه‌ی جنسی داشته باشید. اختلال عملکرد نعوظ یک مشکل شایع است و علل احتمالی بسیاری برای آن وجود دارد.
پیشگیری از اختلال عملکرد نعوظ
بهترین راه برای جلوگیری از اختلال عملکرد نعوظ، انتخاب شیوه‌ی زندگی سالم و مدیریت بیماری‌های موجود است. مثلا:
- با دکتر خود برای مدیریت دیابت، بیماری قلبی و یا سایر بیماری‌های مزمن صحبت کنید.
- برای معاینات منظم و انجام آزمایش‌های غربالگری به پزشک مراجعه کنید.
- توقف سیگار کشیدن، محدود کردن و یا اجتناب از مصرف الکل و مواد مخدر غیر قانونی.
- ورزش منظم
- برداشتن گام‌هایی برای کاهش استرس
- دریافت کمک برای کنترل اضطراب، افسردگی و سایر بیماری‌های روانی
