روان درمانی چیست؟

یکی از گام‌های اصلی در توانبخشی بیماران اعصاب و روان، روان‌ درمانی است. روان درمانی رویکردی برای بهبود سلامت روان از طریق گفتگو با روانشناس، روانپزشک یا ارائه دهنده سلامت روان دیگر است. همچنین به عنوان گفتار درمانی، مشاوره، درمان روانی اجتماعی یا به سادگی درمان شناخته می شود.

در طول روان درمانی، در مورد مسائل خاص خود و اینکه چگونه افکار، احساسات و رفتارهای شما بر خلق و خوی شما تأثیر می گذارد، یاد می گیرید. گفتار درمانی به شما کمک می کند یاد بگیرید چگونه کنترل زندگی خود را در دست بگیرید و با مهارت های مقابله ای سالم به موقعیت های چالش برانگیز پاسخ دهید.

شرایطی که روان درمانی می تواند به آنها کمک کند عبارتند از مقابله با رویدادهای استرس زا زندگی، تأثیر ضربه، بیماری پزشکی یا از دست دادن مانند مرگ یکی از عزیزان. و شرایط خاص سلامت روان مانند افسردگی یا اضطراب انواع مختلفی از روان درمانی وجود دارد. نوع مناسب برای شما بستگی به شرایط شما دارد و همچنین ممکن است همراه با دارو یا سایر روش های درمانی استفاده شود.

روان درمانگر می تواند به درمان بیشتر بیماری‌های سلامت روان کمک کند، از جمله:

اختلالات اضطرابی، مانند اضطراب اجتماعی، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)، فوبیا، اختلال هراس یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD).

اختلالات خلقی، مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی.

اعتیادهایی مانند اختلال مصرف الکل، وابستگی به مواد مخدر یا قمار اجباری.

اختلالات خوردن، مانند بی اشتهایی یا پرخوری عصبی.

اختلالات شخصیت، مانند اختلال شخصیت مرزی یا اختلال شخصیت وابسته.

اسکیزوفرنی یا سایر اختلالاتی که باعث جدا شدن از واقعیت می شود.

همه کسانی که از روان درمانی سود می برند به بیماری روانی مبتلا نیستند. روان‌ درمانی می‌تواند به استرس‌ها و درگیری‌های زندگی که می‌تواند بر هر کسی تأثیر بگذارد کمک کند.

به عنوان مثال، روان درمانی ممکن است به شما کمک کند:

• درگیری با شریک زندگی خود یا شخص دیگری را در زندگی خود حل کنید.
• اضطراب یا استرس ناشی از کار یا موقعیت های دیگر را از بین ببرید.
• با تغییرات عمده زندگی مانند طلاق، مرگ یکی از عزیزان یا از دست دادن شغل کنار بیایید.
• یاد بگیرید که واکنش های ناسالم، مانند خشم جاده ای یا سایر رفتارهای تهاجمی را مدیریت کنید.
• با یک مشکل سلامتی مداوم یا جدی، مانند دیابت، سرطان یا درد طولانی مدت کنار بیایید.
• پس از آزار جسمی یا جنسی یا مشاهده خشونت، بهبود پیدا کنید.
• با مشکلات جنسی کنار بیایید، خواه به دلیل جسمی یا روانی باشد.
• اگر در خوابیدن یا خواب ماندن مشکل دارید بهتر بخوابید.

در برخی موارد، روان درمانی می تواند به اندازه داروها مانند داروهای ضد افسردگی موثر باشد. اما بسته به شرایط شما، گفتار درمانی به تنهایی ممکن است برای کاهش علائم بیماری روانی کافی نباشد. همچنین ممکن است به داروها یا درمان های دیگر نیاز داشته باشید.

جلسات درمانی

جلسات درمانی ممکن است در یک محیط فردی، خانوادگی، زوجی یا گروهی انجام شود و می‌تواند برا تمام سنین هم کودکان و هم بزرگسالان موثر باشد. جلسات معمولاً یک بار در هفته و به مدت حدود 45 تا 50 دقیقه برگزار می شود. هم بیمار و هم درمانگر نیاز به مشارکت فعال در روان درمانی دارند. به علاوه اعتماد و رابطه بین یک فرد و درمانگر او برای همکاری مؤثر با یکدیگر و پیشرفت در جلسات روان‌ درمانی مهم است.

روان‌ درمانی جهت توانبخشی و مقابله با چالش‌های سلامت روان می‌تواند کوتاه‌مدت (چند هفته تا چند ماه)، مقابله با چالش‌های فوری‌تر، یا بلندمدت (ماه‌ها تا سال‌ها)، پرداختن به مسائل طولانی‌مدت و پیچیده باشد. اهداف درمان و مدت و دفعات درمان توسط بیمار و درمانگر با هم مورد بحث قرار می گیرد.

روان درمانی و دارو درمانی

روان درمانی اغلب در ترکیب با دارو برای درمان بیماری های روانی استفاده می شود. برای بسیاری از افراد، درمان ترکیبی دارو و روان درمانی می تواند مفیدتر از هر دو به تنهایی باشد. بهبود شیوه زندگی سالم، مانند تغذیه سالم، ورزش منظم و خواب کافی نیز می تواند در حمایت از بهبودی و سلامت کلی مفید باشد.

آیا روان درمانی موثر است؟

تحقیقات نشان می‌دهد که اکثر افرادی که روان‌ درمانی می‌شوند، تسکین علائم را تجربه می‌کنند و بهتر می‌توانند در زندگی خود عمل کنند. حدود 75 درصد از افرادی که وارد روان درمانی می شوند تا حدودی از آن سود می برند. تحقيقات نشان داده است که روان درمانی بهزیستی عاطفی و روانی را بهبود می بخشد و با تغییرات مثبت در مغز و بدن مرتبط است. این مزایا همچنین شامل کاهش علائم بیماری در فرد، بهبود توانایی‌های فردی و اجتماعی، کاهش مشکلات پزشکی و افزایش رضایت شغلی است.

با استفاده از تکنیک‌های تصویربرداری مغز، محققان توانسته‌اند تغییراتی را در مغز پس از انجام روان‌ درمانی مشاهده کنند. مطالعات متعدد تغییرات مغزی را در افراد مبتلا به بیماری روانی (از جمله افسردگی، اختلال هراس، PTSD و سایر شرایط) در نتیجه انجام روان درمانی شناسایی کرده است. در اغلب موارد تغییرات مغزی ناشی از روان درمانی مشابه تغییرات ناشی از دارو بوده است.

جهت استفاده بهتر از جلسات روان‌درماني، درمان را به عنوان یک تلاش مشترک در نظر بگیرید، رك و صادق باشید و از برنامه مورد توافق خود برای درمان پیروی کنید. تکالیف بین جلسات مانند نوشتن یا هر آنچه در مورد آن صحبت کرده‌اید را دنبال کنید.

آنچه می توانید انتظار داشته باشید!

اولین جلسه درمانی شما

در اولین جلسه روان درمانی، درمانگر معمولا اطلاعاتی درباره شما و نیازهای شما جمع آوری می کند. ممکن است از شما خواسته شود که فرم هایی را در مورد سلامت جسمی و روحی خود پر کنید. ممکن است چند جلسه طول بکشد تا درمانگر شما شرایط و نگرانی های شما را به طور کامل درک کند و بهترین مسیر را برای شما تعیین نمايد.

اولین جلسه همچنین فرصتی برای شماست تا با درمانگر خود مصاحبه کنید. می توانید ببینید که آیا رویکرد و شخصیت درمانگر برای شما کارساز است یا خیر. مطمئن شوید که متوجه شده اید:

• چه نوع درمانی استفاده خواهد شد؟
• اهداف درمان شما چيست؟
• مدت زمان هر جلسه چقدر خواهد بود؟
• ممکن است به چند جلسه درمانی نیاز داشته باشید؟

از او تمامي سوالات خود را بپرسيد و اگر با اولین درمان‌گر احساس راحتی نمی کنید، شخص دیگری را امتحان کنید. داشتن تناسب خوب با درمانگر برای درمان موثر، بسیار مهم است.

بیشترین بهره را از روان درمانی ببرید!

برای اینکه بیشترین بهره را از روان درمانی ببرید، مراحل زیر را انجام دهید:

• مطمئن شوید که با درمانگر خود احساس راحتی می کنید. اگر راحت نیستید، به دنبال درمانگر دیگری باشید که بتواند احساس راحتی بیشتری به شما بدهد.
• رویکرد درمانی به صورت مشارکتی. روان درمانی زمانی موثرتر است که شما به طور فعال در تصمیم گیری شرکت کرده و سهیم باشید. مطمئن شوید که شما و درمانگرتان در مورد مسائل اصلی و نحوه کار بر روی آنها توافق دارید. با هم می توانید اهداف تعیین کنید و پیشرفت را در طول زمان اندازه گیری کنید.
• رك و صادق باشید. موفقیت به تمایل شما برای به اشتراک گذاشتن افکار، احساسات و تجربیاتتان بستگی دارد. علاوه بر اين اين نكته مهم است كه آیا شما مایل به بررسی بینش، ایده ها و روش های جدید برای انجام کار هستید یا خیر. اگر به دلیل احساسات دردناک، خجالت یا ترس از واکنش درمانگر خود در صحبت در مورد مسائل خاصی تردید دارید، به درمانگر خود اطلاع دهید.
• برنامه درمانی خود را دنبال کنید. اگر احساس ناراحتی می کنید یا انگیزه ندارید، ممکن است وسوسه انگیز باشد که از جلسات روان درمانی صرف نظر کنید. اما انجام این کار می تواند پیشرفت شما را کند کند. سعی کنید در تمام جلسات شرکت کنید و در مورد آنچه می خواهید بحث کنید فکر کنید.
• انتظار نتایج فوری نداشته باشید. کار روی مسائل عاطفی می تواند دردناک باشد و ممکن است به کار سخت نیاز داشته باشد. ممکن است قبل از شروع بهبودی به چندین جلسه نیاز داشته باشید.
• تکالیف خود را بین جلسات انجام دهید. اگر درمانگر از شما می خواهد که افکار خود را مستند کنید یا مهارت های مقابله ای را در خارج از جلسات درمانی خود تمرین کنید، این کار را دنبال کنید. این تکالیف می تواند به شما کمک کند تا آنچه را که در جلسات درمانی آموخته اید به کار ببرید.
• اگر روان درمانی کمکی نکرد، با درمانگر خود صحبت کنید. اگر بعد از چندین جلسه احساس نمی کنید که از درمان سود می برید، در مورد آن با درمانگر خود صحبت کنید. شما و درمانگرتان ممکن است تصمیم بگیرید که تغییراتی ایجاد کنید یا روش دیگری را امتحان کنید که ممکن است موثرتر باشد.

انواع روان‌درماني

برخی از انواع روان درمانی در درمان اختلالات و شرایط خاص بهتر از سایرین عمل می کنند. درمانگر شما موقعیت و ترجیحات شما را در نظر می گیرد تا تعیین کند کدام رویکرد یا ترکیبی از رویکردها برای شما بهترین است.

برخی از روش‌های روان‌ درمانی که مؤثر واقع شده‌اند عبارتند از:

• درمان شناختی رفتاری (CBT)، که به شما کمک می کند تا باورها و رفتارهای ناسالم و منفی را شناسایی کرده و مهارت‌های مقابله‌ای سالم‌تری را بیاموزید.
• رفتار درمانی دیالکتیکی، نوعی از CBT است که مهارت‌های رفتاری را آموزش می‌دهد تا به شما در مدیریت استرس، مدیریت احساسات و بهبود روابط خود با دیگران کمک کند.
• درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، که به شما کمک می کند تا افکار و احساسات خود را آگاه کرده و بپذیرید. همچنین به شما کمک می کند متعهد به ایجاد تغییرات باشید و توانایی شما را برای مقابله و سازگاری با موقعیت‌های چالش برانگیز بهبود می‌بخشد.
• درمان‌های روان‌پویشی و روانکاوی، که بر افزایش آگاهی شما از افکار و رفتارهایی تمرکز می‌کنند که ممکن است از آنها آگاه نباشید. این روش‌های درمانی به شما کمک می‌کنند تا بفهمید چه چیزی به شما انگیزه می‌دهد و به شما در حل تعارض کمک می‌کند.
• روان درمانی بین فردی، که بر مشکلات در روابط شما با افراد دیگر تمرکز می‌کند تا نحوه ارتباط شما با دیگران مانند خانواده، دوستان و همکاران را بهبود بخشد.
• روان درمانی حمایتی، که توانایی شما را برای مقابله با استرس و شرایط دشوار بهبود می بخشد.

در نهايت روان درمانی اگرچه ممکن است وضعیت ناخوشایند را از بین نبرد اما می تواند به شما این قدرت را بدهد که به شیوه‌ای سالم کنار بیایید و احساس بهتری نسبت به خود و زندگی خود داشته باشید و در مسیر توانبخشی بیماری‌های اعصاب و روان، موثر عمل کنند.