اعتیاد به سکس چیست؟ نشانه های اعتیاد جنسی کدام است؟
آیا تا کنون شنیده اید که کسی به سکس اعتیاد داشته باشد؟ اعتیاد جنسی نیز مانند سایر اعتیادها، اعتیاد به الکل، تریاک یا هروئین رفتاری مخرب است. اما اعتیاد به رابطه جنسی واقعیتی است که در بسیاری موارد تشخیص داده نمی شود. در نتیجه درمان نمی شود و باعث می شود که زندگی فرد و اطرافیانش تا آخر عمر به خاطر این مشکل تحت تاثیر قرار بگیرد. در این مطلب سعی شده است اعتیاد به رابطه جنسی تعریف شود، نشانه ها و علائم اعتیاد به سکس بررسی شود. نحوه تشخیص و درمان این اختلال نیز در ادامه مطلب آوره شده است. در نتیجه این مطلب را بخوانید و در صورتی که نشانه های خطرناک اعتیاد به سکس در خود یا اطرافیانتان دیدید، با روانشناس مطرح کنید.
آمیزش جنسی چیست ؟
آمیزش جنسی (به انگلیسی: Sexual intercourse) یا سکس (به انگلیسی: Sex) به اعمالی جنسی گفته میشود که در آن افراد برای لذت جنسی، تولید مثل یا هر دو با هم، همبستر میشوند. در صورت موفقیت آمیزش جنسی از طریق واژن، که با جنس مخالف انجام داده شود، سلولهای اسپرم جنس مذکر، وارد بدن جنس مؤنث میشود و تخمک جنس مؤنث را باردار میسازد که این کار باعث تشکیل اندامگان جدیدی میشود. در برخی از مهرهداران، مانند ماهیها، تخمها در خارج از بدن ماهی، پراکنده و به صورت خارجی باردار میشوند. در هنگام آمیزش جنسی در انسان به صورت موقت، به دلیل تحریک دستگاه عصبی، اجسام غاری پس از تحریک جنسی بهطور ناگهانی مقدار زیادی خون شریانی وارد آرتریولهای متسع میشود تا تمام سیستم سینوزوئیدی و اجسام غاری را باز کند و تعادل جدیدی در فشار برقرار نماید (نعوظ کامل آلت مردانه)؛ در همین زمان، برای حفظ نعوظ، فقط مقادیر آستانهایِ جریان خون وارد جسم غاری میشوند و آن را ترک میکنند. هنگامی که رگهای فیستولمانند از خون پر شوند، موجب برانگیختگی آلت مردانه و سفتی بدنهٔ آن میشود که نعوظ نامیده میشود. این کار ورود آلت مرد به واژن را تسهیل میکند. رسیدن به اوج لذت جنسی و پایان آمیزش جنسی هردو با خروج منی (حاوی اسپرمها و مایع حاوی مواد غذایی، آب، نمک و متابولیتها) با سرعت بالای ۴۵ کیلومتر بر ساعت درون واژن زن پایان میپذیرد (ارگاسم).آمیزش جنسی با جنس مخالف (دگرجنسگرایی) یا جنس موافق (همجنسگرایی) انجام میشود.
گرایش جنسی
گرایش جنسی یا جهتگیری جنسی(انگلیسی: sexual orientation) الگوی پایداری از تمایل جنسی و عاطفی یا عشق (و یا هر دو) است که شخص نسبت به افرادی از جنس مخالف، همجنس، هر دو جنس، یا بیش از یک جنس از خود نشان میدهد. انواع این تمایل را عموماً به دستههای دگرجنسگرایی (گرایش به جنس مخالف)، همجنسگرایی (گرایش به همجنس)، دوجنسگرایی (گرایش به هر دو جنس) تقسیم میکنند و گاهی بیجنسگرایی (نبودِ تمایل جنسی) نیز در این میان بهعنوان دستهٔ چهارم محسوب میشود.
علت علمی ایجاد انواع مختلف گرایشهای جنسی هنوز کاملاً درک نشده است، با این حال دانشمندان معتقدند مجموعهٔ پیچیدهای از عوامل ژنشناختی، هورمونی و محیطی در ایجاد آن تأثیرگذار است. در این میان فرضیههایی که مبتنی بر اهمیت عوامل زیستشناختی (مانند عوامل ژنشناختی، محیط ابتدایی رحم مادر یا مخلوطی از عوامل ژنشناختی و اجتماعی) هستند از مقبولیت علمی بیشتری برخوردارند.[۸] بیشتر محققان علمی همچنین بر غیرارادی بودن نوع گرایش جنسی افراد اتفاق نظر دارند.مطالعات طی چندین دهه نشان داده است گرایش جنسی، گسترهٔ پیوستهای است که در یک سوی آن تمایل اختصاصی به جنس مخالف و در سوی دیگر تمایل اختصاصی به جنس موافق وجود دارد و گرایش جنسی اشخاص ممکن است در هر نقطهای میانِ این دو انتها قرار گیرد.
عوامل مؤثر بر گرایش جنسی
دلایل شکلگیری انواع مختلف گرایش جنسی هنوز دقیق شناسایی نشده است. تا به امروز، تحقیقات فراوانی برای برآورد تأثیر ژنتیک، فعالیتهای هورمونی، روندهای رشد و نمو، و تأثیرهای اجتماعی و فرهنگی بر روی گرایش جنسی انجام شده است و بسیاری را به این نتیجه رسانده است که عوامل زیستشناختی و محیطی نقشی پیچیده در شکلگیری آن بازی میکنند. در گذشته تصور میشد همجنسگرایی نتیجهٔ رشد ناقص روانی ناشی از تجربیات دوران کودکی و روابط آشفته (مانند سوءاستفادهٔ جنسی در زمان کودکی) است ولی اکنون ثابت شده است که چنین تصوری بر پایهٔ اطلاعات غلط و تبعیضآمیز شکل گرفته بود.[۲][۳][۴]
زیستشناسی
تحقیقات عوامل زیستشناختی مختلفی را در ارتباط با شکلگیری گرایشهای جنسی شناسایی کرده است که از آنها میتوان به ژنها، هورمونهای زمان بارداری، و ساختار مغز اشاره کرد. هیچ تکعاملی بهعنوان تنها علت تنظیمکنندهٔ گرایش جنسی شناسایی نشده است و تحقیق در این زمینه همچنان ادامه دارد.
هر چند عمدهٔ محققان معتقدند که عامل ایجاد گرایشهای جنسی نه یک مورد بلکه ترکیبی از اثرات ژنتیکی، هورمونی، و محیطی است، مدلهای زیستشناختی که در برگیرندهٔ تأثیرات متقابل ژنتیک و محیط ابتدایی رحم در شکلگیری گرایش جنسی هستنددر محافل علمی مقبولیت بیشتری دارند.دانشمندان معتقدند که نوع گرایش جنسی اختیاری نیست و بعضی نیز معتقدند که در زمان جنینی تعیین میشود. این بدان معناست که هیچ شخصی انتخاب نمیکند همجنسگرا، دگرجنسگرا، دوجنسگرا یا بیجنسگرا باشد. هر چند تحقیقات علمی تاکنون از یافتن مدل زیستشناختیِ کاملی برای توضیح سببشناسی و روند شکلگیری گرایشهای جنسی موفق نبوده است بااینحال مطالعات علمی تفاوتهای آماری معناداری در خصوصیات زیستشناختی بین همجنسگرایان و دگرجنسگرایان یافتهاند و ممکن است علت شکلگیری این تفاوتها و علت ایجاد گرایشهای جنسی یکسان باشد.
عوامل ژنتیکی
تحقیقات نشان داده است که ژنتیک بر شکلگیری گرایش جنسی افراد نقش دارد.مدارک فراوانی دال بر پایهٔ ژنتیکی همجنسگرایی خصوصاً در میان مردان وجود دارد که از طریق مطالعه بر روی دوقلوها به دست آمده استهر چند تفسیر دقیق این نتایج به علت ایرادهایی در طراحی آزمایش تحقیقات موجود، چندان امکانپذیر نیست.در گذشته این نقش بسیار پررنگتر تصور میشد ولی مطالعات کنونی نقش آن را کمتر از گذشته و در حدی متوسط نشان میدهند.علیرغم تلاشهای فراوان، هیچ ژنی که به تنهایی و مستقیماً بر گرایش جنسی تأثیرگذار باشد شناسایی نشده است.
هورمونها
نظریهٔ هورمونی جنسیت بیان میکند که همانطور که قرار گرفتن جنین در معرض بعضی هورمونها موجب تمایز جنسیاش میشود، هورمونها همچنین بر گرایش جنسیای که جنین بعد از تولد و در دوران بزرگسالی از خود نشان میدهد نیز اثرگذارند. هورمونهای جنینی را میتوان بهعنوان عامل اصلی تأثیر بر گرایش جنسی بزرگسالان یا عامل مشترکی که با ژنها و شرایط محیطی و اجتماعی برهمکنش دارد در نظر گرفت.
از آنجا که جنینهای مؤنث دو کروموزوم ایکس و جنینهای مذکر یک جفت کروموزوم XY دارند، بنابراین کروموزوم Y مسئول است که تمایزهای مربوط به مذکر شدن را در جنینی که تمایزهای جنس مؤنث هنوز در آن ناقص است ایجاد نماید. روند مذکر شدن از طریق هورمونهای آندروژنی، خصوصاً تستوسترون و دیهیدروتستوسترون (DHT) انجام میشود. بیضههای تازهشکلگرفته در جنین، مسئول ترشح آندروژنهایی هستند که در ایجاد تمایز جنسی جنین در حال رشد (که شامل تأثیر بر مغز جنین نیز میشود) همکاری میکنند. این منجر به تمایز جنسی بین مذکرها و مؤنثها میشود .این واقعیت سبب شده است که دانشمندان در آزمایشهایی با روشهای مختلف پستانداران را طی مراحل جنینی و ابتدای حیات، در معرض سطوح تغییریافتهٔ آندروژن قرار دهند تا نتیجهٔ آن را بررسی نمایند.
شایان ذکر است که هورمونهای جنسی پس از مرحلهٔ جنینی تأثیری در گرایش جنسی افراد ندارند و پس از تولد، غلظت هورمونهای جنسی اشخاصی که گرایشهای جنسی مختلف دارند یکسان است.
ترتیب تولد
مطالعات جدید نشان دادهاند که احتمال همجنسگرا بودن مردانی که مادرانشان پیش از آنها پسران فراوانی به دنیا آوردهاند بسیار بیشتر است. در صورتی که مرد مزبور چپ دست باشد، این اثر خنثی میگردد.
این تأثیر که ترتیب تولد برادران (FBO) نامیده میشود، یکی از قطعیترین یافتهها در این زمینه است و پشتوانهٔ محکمی از شواهد و مدارک فراوان دارد، ولی هنوز سازوکارِ جنینیِ دقیق این تأثیر شناسایی نشده است. با این وجود، تحقیقات نشان میدهند که خاستگاه این تأثیر ممکن است ایمنیشناختی باشد. به عبارت دیگر،دستگاه ایمنی مادر باردار به مادهای که در تمایز مذکرسازی جنین ضروری است واکنش نشان دهد و این واکنش پس از بارداری هر پسر جدید افزایش مییابد. تصور میشود که تمایز جنین مذکری که بعد زاده خواهد شد، در نتیجهٔ این تأثیرات ایمنیشناختی تغییر خواهد یافت. این روند که فرضیهٔ ایمنسازی مادرانه (MIH) نامیده میشود، هنگامی آغاز میگردد که یاختههایی از جنین مذکر طی بارداری یا هنگام زایمان، وارد جریان خون مادر شوند. این پروتئینها که در ارتباط با کروموزوم Y جنین تولید شدهاند، بهعلت مؤنث بودن مادر، برای سیستم ایمنی او آشنایی ندارند و این سبب میگردد که پادتنهایی در بدن مادر ایجاد شود که از سد جفت عبور کرده و وارد جنین نیز میشوند. در ادامه، این پادتنهای ضدِمذکر از سد خونی مغزی عبور کرده و وارد مغز جنین در حال رشد میشوند و ساختارهای جنسی دوگانهٔ مغز که در گرایش جنسی تأثیر دارند را تغییر میدهند و سبب میشوند که پسر مزبور بیش از جنس مخالف به مردان تمایل جنسی داشته باشد.
عوامل محیطی
طبق مطالعات فراوانی که در نیمقرن گذشته انجام شدهاند، هیچ مدرک محکمی وجود ندارد که نشان دهد تجربیات دوران کودکی، محیط خانواده، تربیت والدین، سوءاستفادهٔ جنسی، یا بروز اتفاقات ناگ
وار در زندگی شخص، بر گرایش جنسیاش تأثیرگذار باشند.بااینحال بعضی مطالعات نشان میدهند که جنبههایی از طرز بیان امیال جنسی افراد، بنیانی تجربی دارند و طرز برخورد والدین در برابر نوع خاصی از گرایش جنسی میتواند بر چگونگی کسب تجربیات و آزمایشگری جنسی کودکان چنین والدینی در مورد رفتارهای جنسی مربوط به آن گرایش خاص، تأثیرگذار باشد. به عبارت دیگر، خلق فضایی پذیرنده یا طردکننده در خانواده نسبت به مثلاً همجنسگرایی، بر اینکه کودک مزبور دست به آزمایش رفتارهای جنسی همجنسگرایانه بزند نسبتاً تأثیرگذار است. این تأثیرگذاری تنها در نحوهٔ بروز رفتارهای جنسی فرزند حاکم است و هیچ نقشی در تعیین یا تغییر گرایش جنسی فرزند خانواده ندارد.
رابطه جنسی ایمن و مهار شده چیست؟
انواع روشهای آمیزش جنسی امن وجود دارد که توسط زوجهای ناهمجنس و همجنس انجام میشود، از جمله اعمال جنسی بدون فروکردن، و زوجهای دگرجنسگرا ممکن است از سکس دهانی یا مقعدی (یا هر دو) به عنوان وسیله ای برای جلوگیری از آبستن شدن استفاده کنند. با این حال، بارداری هنوز میتواند با رابطه جنسی مقعدی یا سایر روشهای آمیزش جنسی رخ دهد.
اگر آلت تناسلی مرد در نزدیکی واژن (مانند حین سکس لاپایی یا مالش دستگاه تناسلی زن) باشد و اسپرم آن در نزدیکی ورودی واژن قرار گیرد و در امتداد مایعات روانکننده واژن حرکت کند خطر حاملگی میتواند بدون وجود آلت تناسلی در نزدیکی واژن باشد زیرا اسپرم ممکن است توسط واژن در تماس با انگشتان یا سایر قسمتهای بدن غیر دستگاه تناسلی که با مایع منی در تماس هستند به دهانهٔ واژن منتقل شود.
فلسفهٔ رابطه جنسی ایمن یا آسوده به کاهش آسیب مرتبط است، و کاندوم به عنوان نوعی رابطه جنسی ایمن و پیشگیری از بارداری استفاده میشود. کاندوم برای پیشگیری از بیماریهای آمیزشی (STI) بهطور گستردهای توصیه میشود. براساس گزارشهای مؤسسه ملی سلامت (NIH) و سازمان جهانی بهداشت (WHO)، استفاده صحیح و مداوم از کاندوم لاتکس خطر انتقال ایدز (HIV) را تقریباً ۸۵–۹۹٪ نسبت به هنگامی که محافظتی وجود ندارد کاهش میدهد.[۵۴] کاندوم به ندرت برای رابطه جنسی دهانی مورد استفاده قرار میگیرد و تحقیقات کمتری در مورد رفتارهای مربوط به استفاده از کاندوم در رابطه جنسی مقعد و دهان انجام میشود.[۵۵] مؤثرترین راه برای جلوگیری از عفونتهای آمیزشی، پرهیز جنسی، به خصوص نزدیکی واژینال، مقعد و دهان و دندان است.
تصمیمات و گزینههای مربوط به جلوگیری از آبستن شدن میتواند تحت تأثیر دلایل فرهنگی، مانند دین، نقشهای جنسیتی یا فرهنگ عامه باشد. در کشورهای غالباً کاتولیک ایرلند، ایتالیا و فیلیپین ،آگاهی از باروری fertility awareness و روش ریتم تأکید میشود درحالیکه عدم پذیرش آن با توجه به سایر روشهای پیشگیری از بارداری بیان شدهاست. در سراسر جهان، عقیمسازی روش رایج جلوگیری از آبستن شدن است، و استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) رایجترین و کارآمدترین روش پیشگیری از بارداری است.
پیشگیری از بارداری افزون بر این، یک وضعیت زندگی و مرگ در کشورهای در حال توسعه است، جایی که یکی از هر سه زن پیش از ۲۰ سالگی زایمان میکنند. با این حال، میتوان از ۹۰٪ سقطهای ناایمن unsafe abortions در این کشورها با استفاده از روشهای کارساز پیشگیری از بارداری، جلوگیری کرد.
نظرسنجی ملی بهداشت و رفتارهای جنسی National Survey of Sexual Health and Behavior (NSSHB) در سال ۲۰۱۰ نشان داد که یک مورد از هر ۴ مورد رابطه جنسی واژینال در آمریکا از کاندوم استفاده میشود (۱ از ۳ در بین مجردها)، که استفاده از کاندوم در بین سیاهپوستان و اسپانیایی آمریکاییها نسبت به آمریکاییهای سفیدپوست و سایر گروههای نژادی بیشتر است، و بزرگسالانی که از کاندوم برای سکس استفاده میکنند، به همان اندازه احتمالاً میزان جنسی را از نظر برانگیختگی، لذت و ارگاسم مثبت تا هنگام رابطه جنسی بدون استفاده از کاندوم ارزیابی میکنند.
رایجترین رابطه جنسی چیست؟
فروکردن آلت مردانه در واژن شایعترین شکل آمیزش است.مطالعات نشان میدهد که بیشتر زوجهای دگرجنسگرا تقریباً در هر رابطه جنسی آمیزش واژینال انجام میدهند. نظرسنجی ملی سلامت جنسی و رفتار (NSSHB) در سال ۲۰۱۰ گزارش داد که آمیزش واژینال همهگیرترین رفتار جنسی در بین مردان و زنان در همه سنین و قومیتها است. کلینت ای بروژ و همکاران. اظهار داشت که «این رفتار اغلب مورد مطالعه قرار گرفتهاست و بیشتر مورد توجه برنامههای آموزش جنسی برای جوانان است».ویتن و همکاران گفت که «این رفتار جنسی است که بهطور گسترده مورد تأیید و عملی در جامعه ما است.»
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) در رابطه جنسی از راه دهان یا مقعد، اظهار داشت در سال ۲۰۰۹، «مطالعات نشان میدهد که رابطه جنسی دهانی معمولاً توسط زوجهای فعال جنسی زن و مرد و هم جنس در سنین مختلف، از جمله نوجوانان انجام میشود.»[رابطه جنسی دهانی بهطور قابل توجهی بیشتر از آمیزش جنسی مقعدی است.مطالعه NSSHB در سال ۲۰۱۰ نشان داد که مقاربت واژینال بیش از آمیزش جنسی مقعدی در بین مردان انجام میشود، اما ۱۳ تا ۱۵ درصد از مردان ۲۵ تا ۴۹ ساله مقاربت مقعدی را انجام میدهند. در بین مردان فرد پذیرنده مقاربت مقعدی خیلی کم بود به طوری که تقریباً ۷٪ از مردان ۱۴ تا ۹۴ ساله گفتند که مقاربت مقعدی دارند. گفته شدهاست که زنان در مقاربت با مقعد کمتر از مردان مشارکت میکنند، اما این عمل مرسوم نیست. تخمین زده میشود که ۱۰٪ تا ۱۴٪ از زنان ۱۸ تا ۳۹ ساله سکس مقعد را انجام میدهند و بیشتر زنان گفتهاند که این کار را یک بار در ماه یا چند بار در سال انجام میدهند.
اعتیاد جنسی (اعتیاد به سکس) چیست؟
اعتیاد جنسی که به اعتیاد به سکس و یا اعتیاد به رابطه جنسی نیز معروف است، عدم کنترل افکار و انگیزه های جنسی تعریف می شود. در حالی که انگیزه های جنسی طبیعی است، اعتیاد به رابطه جنسی به رفتارهایی اشاره دارد که بیش از حد انجام می شوند و به طور منفی بر زندگی فرد تأثیر می گذارند.
گرچه اعتیاد به رابطه جنسی یک اصطلاح رایج است، اما همانقدر نیز بحث برانگیز است. در راهنمای آماری و اختلالات روانی (DSM-۵) اعتیاد جنسی به عنوان یک بیماری قابل تشخیص ذکر نشده است، اما تحقیقات نشان می دهد که رفتارهای جنسی بیش از حد و غیر قابل کنترل، مانند هر اعتیادی می تواند وجود داشته باشد.
در اعتیاد به رابطه جنسی هم افکار و رفتارهای جنسی ممکن است کانون اصلی زندگی شود. این می تواند فرد را وادار کند که جنبه های دیگر زندگی خود را رها کند. علیرغم مشکلات احتمالی، متوقف کردن وسوسه ها و رفتارهای جنسی ممکن است خارج از کنترل شما احساس شود، حتی اگر این هدف فرد نیز کنترل آن ها باشد.
به عبارتی فردی که اعتیاد جنسی دارد، ممکن است یک نیاز اجباری برای تحریک جنسی و ارضا داشته باشد. این میل افسارگسیخته زندگی روزمره او را مختل می کند.
انواع اعتیاد جنسی:
اعتیاد جنسی می تواند در اشکال مختلف وجود داشته باشد، از جمله اعتیاد به:
- اعمال جنسی
- فاحشگی
- تماشای پورنوگرافی
- خودارضایی یا خیال جنسی
- بدن نمایی یا چشم چرانی.
معتادان جنسی ممکن است بین فعالیت های بالا مدام تغییر کنند. اما آنها مرتباً اعمال جنسی انجام می دهند و علی رغم عواقب منفی زیاد آن نمی توانند رفتار خود را کنترل کنند. این رفتار جنسی اجباری می تواند عواقب جدی برای شخص داشته باشد. مانند اعتیاد به مواد مخدر یا الکل، اعتیاد جنسی نیز می تواند بر سلامت جسمی، سلامت روان، روابط شخصی و کیفیت زندگی تأثیر گذارد.
در نتیجه لازم است بدانید که اعتیاد جنسی به انتخاب شخصی اشاره نمی کند. این رفتارها و اعمال جنسی ممکن است کاری نباشد که فرد برای لذت بردن انجام دهد یا کاری باشد که به میل فرد روشن و خاموش شود.
همانطور که دیدید، اعتیاد جنسی را رفتار جنسی اجباری نیز می خوانند. اما رفتار جنسی اجباری چیست؟
رفتار جنسی اجباری چیست؟
اختلال رفتار جنسی اجباری (CSBD)، شرایطی است که در آن فرد نمی تواند رفتار جنسی خود را مدیریت کند. افکار جنسی مداوم در کار، حفظ روابط و تکمیل فعالیت های روزمره ی فرد اختلال ایجاد می کند.
برخی افراد رفتار اجباری جنسی را اعتیاد جنسی می نامند. با این حال، انجمن آمریکایی مربیان، مشاوران و درمانگران رابطه جنسی (AASECT) رهنمودهایی را منتشر کرد که توصیه می کند اعتیاد جنسی و اعتیاد به پورنو به دلیل کمبود شواهد تجربی، اختلالات روانشناختی قابل تشخیص نیستند.
در یک بررسی در سال ۲۰۱۴ مشاهده شد که ۳-۶٪ افراد در ایالات متحده رفتار جنسی اجباری را تجربه می کنند.
همانطور که گفته شد، افراد دارای اعتیاد جنسی توانایی کمتری در کنترل میل جنسی خود دارند. در نتیجه اگر در رهایی از انگیزه ها و افکار جنسی سرزده و تکراری مشکل دارید، ممکن است شما نیز دچار اختلال رفتار جنسی اجباری باشید.
از اختلال رفتار جنسی اجباری (CSBD) معمولاً به عنوان اعتیاد به سکس نیز یاد می شود. با این حال، اعتیاد به سکس به عنوان یک بیماری، به طور رسمی توسط همه اعضای جامعه پزشکی پذیرفته نیست. اگرچه تشخیص اعتیاد به رابطه جنسی به طور رسمی وجود ندارد، اما رفتار اجباری جنسی می تواند منجر به آسیب قابل توجه و عواقبی ویرانگر شود.
آیا اعتیاد به رابطه جنسی امری واقعی است؟
ممکن است بسیاری از مردم بپرسند “آیا اعتیاد به رابطه جنسی امری واقعی است؟” در حقیقت، رفتار جنسی اجباری فراتر از خواسته فرد است. و این یک واقعیت چالش برانگیز برای بسیاری از افرادی است که با آن زندگی می کنند. CSBD شامل انواع رفتارها و تخیلات پیچیده و شدید جنسی ناخواسته است که گاهی ممکن است برای شما و دیگران مضر باشد. اگرچه این شرایط قابل کنترل است اما ممکن است نیاز به کمک روانشناس و درمانی طولانی مدت داشته باشد.
آیا اعتیاد جنسی یک اختلال روانی است؟
انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) رفتارهای جنسی اجباری را به عنوان یک اختلال بهداشت روان قابل تشخیص طبقه بندی نمی کند. بحث درباره اینکه آیا اعتیاد جنسی باید در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-۵) باشد، ادامه دارد. از طرفی بحث و جدال قابل توجهی نیز در زمینه تشخیص “اعتیاد به رابطه جنسی” وجود دارد.
انجمن روانپزشکی آمریکا؛ اعتیاد را به عنوان شرایطی توصیف می کند که “تغییراتی در مناطقی از مغز ایجاد می کند که مربوط به قضاوت، تصمیم گیری، یادگیری، حافظه و کنترل رفتار است.” این تغییرات در اسکن مغز قابل مشاهده است. با این حال، APA؛ اعتیاد را به عنوان وابستگی به یک ماده و نه یک فعالیت تعریف می کند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) رفتار جنسی اجباری یا اعتیاد جنسی را در طبقه بندی بین المللی بیماری ها (ICD-۱۱) گنجانده است. در این طبقه بندی، اعتیاد جنسی به عنوان یک اختلال تکانه ای تعریف می شود “که با الگوی مداوم عدم کنترل انگیزه های جنسی شدید، تکراری یا وسوسه ها و در نتیجه تکرار عملی جنسی همراه است.”
در ICD-۱۱، ویژگی های زیر رفتار اجباری جنسی را نشان می دهد:
- فعالیت های تکراری جنسی به کانون اصلی زندگی فرد تبدیل شوند. تا جایی که فرد از بهداشت و مراقبت شخصی یا سایر علایق، فعالیت ها و مسئولیت ها غافل شود.
- تلاش های بیشمار و ناموفق برای کاهش قابل توجه رفتار تکراری جنسی.
- فرد رفتار جنسی تکراری را علیرغم پیامدهای نامطلوب یا رضایت کم یا عدم رضایت از آن ادامه دهد.
- الگوی عدم کنترل انگیزه های شدید جنسی و رفتارهای ناشی از آن برای مدت طولانی، به عنوان مثال ۶ ماه، ادامه یابد.
- رفتارهای مداوم باعث پریشانی قابل توجه یا اختلال قابل توجه در عملکرد شخصی، خانوادگی، اجتماعی، تحصیلی و شغلی و همچنین در سایر زمینه های مهم شوند.
یکی از دشواری های شناسایی اعتیاد جنسی این است که نمی توان یک حد نرمال و استاندارد برای میل جنسی تعریف کرد. به این معنا که ممکن است میل جنسی کمی بالا برای کسی به مثابه ی اعتیاد جنسی تلقی شود. یا زنی رفتار همسر خود را اعتیاد جنسی تلقی کند فقط به این دلیل که میل جنسی بالاتری دارد.
برای تعیین اینکه آیا پزشکان باید اعتیاد جنسی را به عنوان یک اختلال درمان کنند، تحقیقات بیشتری لازم است.
علائم اعتیاد جنسی چیست؟
از آنجا که اعتیاد جنسی در DSM-۵ مشخص نشده است، در مورد اینکه چه معیارهایی اعتیاد جنسی را شامل می شود، اختلاف نظر زیادی وجود دارد.
از ویژگی های اعتیاد به سکس ممکن است پنهان کاری باشد. که در این حالت، فرد معتاد به سکس، در پنهان کردن رفتار خود مهارت پیدا می کند و حتی می تواند شرایط را از همسر، شریک زندگی و اعضای خانواده مخفی نگه دارد. آن ها ممکن است در مورد فعالیت های خود دروغ بگویند.
اما گاهی علائمی وجود دارد. اگر فردی یک یا برخی از علائم زیر را نشان دهد، ممکن است اعتیاد جنسی داشته باشد:
- افکار و تخیلات جنسی مزمن و وسواسی
- روابط اجباری با چندین شریک، از جمله غریبه ها
- دروغ گفتن برای پوشاندن رفتارها
- مشغله داشتن با رابطه جنسی، حتی اگر در زندگی روزمره و یا عملکرد کاری و غیره تداخل ایجاد کند.
- ناتوانی در متوقف کردن یا کنترل رفتارها
- خود یا دیگران را به دلیل رفتارهای جنسی در معرض خطر قرار می دهد.
- احساس پشیمانی یا گناه بعد از رابطه جنسی
- عواقب منفی شخصی یا شغلی را تجربه می کند.
- رفتارهای اجباری می تواند باعث تنش در روابط شود، به عنوان مثال، با استرس خیانت.
لازم به یادآوری است که:
- لذت بردن از فعالیت جنسی نشانه اعتیاد به رابطه جنسی نیست. رابطه جنسی یک فعالیت سالم انسان است و لذت بردن از آن امری طبیعی است.
- اختلاف در میزان علاقه جنسی بین شرکا به معنای اعتیاد جنسی یک شریک نیست.
نشانه های یک معتاد به رابطه جنسی چیست؟
اعتیاد جنسی می تواند به طرق مختلف مانند جسمی و عاطفی خود را نشان دهد. برای تشخیص درست اعتیاد جنسی، نظر روانشناس معتبر لازم است ، اما در اینجا برخی علائم وجود دارد که می تواند به اعتیاد جنسی اشاره کند:
-
افکار جنسی وسواسی
کسی که با اعتیاد جنسی سر و کار دارد ممکن است مدام به رابطه جنسی فکر کند. این افکار مزمن در مورد رابطه جنسی یا تخیلات جنسی، ممکن است دچار مانند وسواس عمل کند. فرض کنید فردی وسواس تمییزی داشته باشد و به همین خاطر دستهایش را مرتب بشوید. وسواس اجباری جنسی نیز مانند دیگر وسواس ها ظاهر می شود.
-
صرف وقت زیاد برای رابطه جنسی
اگرچه جستجوی شرکای جنسی متعدد لزوماً نشانه اعتیاد جنسی نیست، اما اگر کسی مقدار زیادی از وقت و انرژی خود را صرف رابطه جنسی می کند، این ممکن است یک علامت خطر باشد. صرف وقت زیاد و تلاش برای به دست آوردن رابطه جنسی یا داشتن رابطه جنسی در اعتیاد به سکس زیاد دیده می شود.
-
احساس شرم و افسردگی
اگر نیاز به رابطه جنسی به اعتیاد به سکس تبدیل شود، ممکن است احساسات جنسی با احساس اضطراب، شرم، افسردگی یا پشیمانی توام شود. فرد ممکن است از انگیزه های جنسی خود و ناتوانی در کنترل این انگیزه ها احساس شرم کند.
در این مواقع حتی ممکن است فرد، نشانه هایی از افسردگی بالینی یا افکار خودکشی را نشان دهند. تحقیقات نشان می دهد که غیر معمول نیست که افرادی که اعتیاد جنسی دارند، علائم افسردگی، اضطراب و اضطراب اجتماعی را نیز نشان دهند. یک مطالعه نشان داد که در میان مردان معتاد به سکس ، ۲۸٪ علائم افسردگی را نشان می دهند، در حالی که در جمعیت عمومی، این آمار ۱۲٪ است.
-
اختلال در زندگی روزمره
یک معتاد به رابطه جنسی ممکن است رابطه جنسی را تا حدی پیش ببرد که در انجام سایر فعالیت های خود با مشکل روبرو شود. فرد دارای اختلال اعتیاد جنسی، ممکن است از مسئولیتهای مدرسه، کار یا زندگی شخصی خود عقب بماند. همچنین ممکن است رفتارهای جنسی را بر سایر روابط یا سرگرمی ها در اولویت قرار دهد. در این حالت روابط با دوستان و خانواده ممکن است آسیب ببیند.
-
خودارضایی بیش از حد
در حالی که خودارضایی می تواند راهی سالم برای کشف رابطه جنسی و ابراز انگیزه جنسی باشد، خودارضایی بیش از حد می تواند نشانه اعتیاد جنسی باشد. این ممکن است شبیه خودارضایی اجباری، خودارضایی در زمان نامناسب یا حتی خودارضایی تا حدی باشد که باعث ناراحتی جسمی یا درد شود.
-
درگیر شدن در رفتارهای پرخطر یا نامناسب
در برخی موارد اعتیاد جنسی می تواند منجر به رفتارهای جنسی نامناسب و یا مخاطره آمیز شود. این می تواند شامل عورت نمایی، رابطه جنسی بدون محافظت و رابطه جنسی با فاحشه شود. همین مسئله می تواندفرد را به سمت ابتلا به بیماری های مقاربتی (بیماری های جنسی) سوق دهد. مطالعات نشان داده است که کسانی که اعتیاد جنسی دارد؛ بیشتر در معرض بیماری های مقاربتی مانند HIV قرار دارد.
-
خیانت
ممکن است شخصی با اعتیاد جنسی مجبور باشد که به دنبال رابطه جنسی با شرکای جدید باشد. حتی اگر این به معنای خیانت در زندگی مشترک یا رابطه خارج از ازدواج باشد. آنها ممکن است به طور منظم به دنبال سکس باشند و حتی مجبور شوند چندین بار با شریک های جنسی مختلف باشند.
-
ارتکاب جرایم جنسی جنایی
در برخی موارد شدید افراد ممکن است به فعالیت های جنایتکارانه مانند تعقیب، تجاوز جنسی یا آزار و اذیت کودک بپردازد. در حالی که برخی از مجرمان جنسی ممکن است معتاد جنسی نیز باشند، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد اعتیاد جنسی می تواند کسی را به سمت تخلفات جنسی سوق دهد.
علت اعتیاد جنسی چیست؟
علل اعتیاد به سکس هنوز نامشخص است. برخی مطالعات این نظریه را مطرح می کنند که اعتیاد جنسی همان سیستم پاداش و مدارهای اعتیاد را در مغز دارد. با این حال، هیچ منبع تجربی معتبری وجود ندارد که از این امر پشتیبانی کند.
بیماری های زمینه ای سلامت روان، مانند افسردگی نیز ممکن است باعث ایجاد اعتیاد جنسی شود. حالات مختلف خلقی، از جمله غم و اندوه، تنهایی و شادی هم ممکن است منجر به عدم توانایی در کنترل رفتارهای جنسی در افراد مبتلا به این بیماری شود.
دلایل فشارها و رفتارهای غیرقابل کنترل جنسی طولانی مدت به خوبی شناخته نشده است. افراد در هر سنی و به دلایل مختلفی ممکن است این شرایط را تجربه کنند.
این احتمال وجود دارد که ترکیبی از عوامل زیر منجر به اعتیاد جنسی شود، از جمله:
- عدم تعادل شیمیایی در مغز
- بیماری های زمینه ای روانی
- تجربیات دوران کودکی
- روابط کودکی با والدین یا سرپرستان
- سایر تأثیرات در سبک زندگی.
دو نکته مهم:
- منابع معتبر نشان می دهد عدم تعادل دوپامین (انتقال دهنده عصبی در مغز) همچنین ممکن است بر رفتارهای جنسی تأثیر بگذارد.
- اگر به ضایعه لوب پیشانی، تومور یا تشنج مبتلا باشید، ممکن است شانس بیشتری برای تجربه اعتیاد جنسی نیز داشته باشید.
تشخیص اعتیاد به سکس چگونه است؟
بحث در مورد معیارهای تشخیصی رفتار جنسی اجباری ادامه دارد. مجموعه معیارهای مختلفی برای تشخیص اعتیاد به سکس وجود دارد. همانطور که قبلا نیز مطرح شد، طبق DSM-۵، اعتیاد جنسی، تشخیصی رسمی نیست. APA اظهار داشته که این تصمیم به دلیل فقدان شواهدی است که از دوام اعتیاد جنسی به عنوان یک بیماری پزشکی حمایت می کنند. با این حال، WHO در ICD-۱۱، اعتیاد جنسی را طبقه بندی می کند.
تشخیص CSBD یا اعتیاد به سکس گاهی چالش برانگیز است. اگرچه نام رسمی آن از طبقه بندی بیماری های بالینی حذف شده است، اما آنچه بسیاری “اعتیاد به سکس” می نامند ، اغلب در محیط های بالینی دیده می شود.
چگونه اعتیاد به رابطه جنسی تشخیص داده می شود؟
رفتار جنسی اجباری، اعتیاد جنسی، اعتیاد به سکس و یا رفتار جنسی خارج از کنترل باید توسط روانپزشک یا روانشناس تشخیص داده شود. برای دستیابی به تشخیص، این متخصصان در مورد سابقه شخصی و پزشکی، نگرانی ها و چالش های فرد و برخی از رفتارها و افکار او، با وی صحبت خواهند کرد. سپس روانشناسان اطلاعات جمع آوری شده را با معیارهای تعیین شده توسط کتابچه های راهنمای تشخیصی یا متون مقایسه می کنند.
تشخیص “اعتیاد به رابطه جنسی” همیشه یک روند ساده نیست. فرد مشکوک باید مایل باشد صادقانه تخیلات جنسی، وسواس ها و رفتارهای خود را با یک متخصص روانشناس در میان بگذارد. این سطح از گفتگوی صریح ممکن است برای برخی افراد چالش برانگیز باشد. برای مقابله با این چالش ، آزمایشاتی برای سهولت در روند کار ایجاد شده است.
آزمایش غربالگری اعتیاد جنسی ممکن است یکی از رایج ترین ابزارها باشد. این ابزار شامل پرسشنامه ۲۵ ماده ای است که به ارزیابی رفتارها و افکار فرد کمک می کند.
عوارض اعتیاد جنسی چیست؟
در صورت عدم رسیدگی و درمان، اعتیاد به سکس ممکن است در بسیاری از جنبه های زندگی شما تداخل ایجاد کند. علاوه بر احساس خجالت، احساس گناه و شرم، ممکن است فرد معتاد به سکس، عواقب جسمی، روحی و اجتماعی را نیز تجربه کند.
این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بیماری های منتقله از راه جنسی
- آسیب جسمی مرتبط با رابطه جنسی
- از دست دادن زمان
- فشار مالی
- دستگیری به دلیل فعالیت جنسی مجرمانه
- از دست دادن شغل
- انتظارات غیر واقعی از رابطه جنسی
- از دست دادن صمیمیت
- از دست دادن اعتماد و روابط.
درمان اعتیاد جنسی چیست؟
آیا یک معتاد به سکس می تواند تغییر کند؟ بله. اگرچه درمان اعتیاد به سکس باید با متخصص روانشناس ، روانپزشک یا سکس تراپیست انجام شود. بسته به علت اصلی و نحوه بروز آن در زندگی شخصی، درمان هر فرد ممکن است متفاوت باشد.
از آنجا که تشخیص اعتیاد جنسی بحث برانگیز است، گزینه های درمانی مبتنی بر شواهد هم وجود ندارد. کسانی که درمان اعتیاد جنسی را انجام می دهند، ممکن است یک یا چند روش زیر را توصیه کنند:
۱: بستری شدن در مراکز درمانی
مراکز درمانی مناسب برای بستری شدن این افراد وجود دارد. در این مراکز درمانی برنامه های بهبودی اعتیاد به سکس ارائه می شود. غالباً، افراد دارای اعتیاد به رابطه حداقل به مدت ۳۰ روز از زندگی عادی روزمره خود فاصله می گیرند تا به آن ها کمک کند تا کنترل تکانه های خود را به دست آورند و بهبودی خود را شروع کنند. این نوع برنامه ها معمولاً شامل جلسات عمیق درمانی فردی و گروهی است.
۲: برنامه های ۱۲ مرحله ای
برنامه هایی مانند معتادان جنسی ناشناس (SAA) از همان الگوی درمان الکلی های ناشناس (AA) پیروی می کنند. آنها می توانند برای رفع اعتیاد به رابطه جنسی بسیار مفید باشند. در ایران چنین برنامه هایی را با نام NA شناخته شده تر است.
لازم نیست اعضا به طور کامل رابطه جنسی را کنار بگذارند. اما به آنها توصیه می شود که از رفتار جنسی اجباری و مخرب خودداری کنند. جلسات گروهی با دیگران یک سیستم پشتیبانی خوب ارائه می دهد.
۳: درمان شناختی-رفتاری
CBT یا درمان شناختی-رفتاری، نوعی تکنیک رواندرمانی محسوب می شود. این نوع درمان می تواند به فرد کمک کندتا عوامل محرک جنسی را شناسایی کرده و در نهایت به وی یاد دهد که چگونه رفتارها را تغییر دهد. این درمان از طریق جلسات رواندرمانی با سکس تراپیست یا روانشناس مجرب حاصل می شود.
۴: دارو
برخی از افراد ممکن است از یک دوره درمان دارویی بهره مند شوند. برخی از داروهای ضد افسردگی ممکن است به کاهش وسواس های جنسی کمک کنند (از عوارض جانبی احتمالی برخی از داروهای ضد افسردگی کاهش میل جنسی است). با این حال مشخص نیست که آیا پزشک دارویی را برای این بیماری تجویز می کند یا خیر.
۵: دیگر درمان های اعتیاد به سکس
اشکال درمانی زیر نیز می تواند در گزینه های درمانی موجود باشد:
- حساسیت زدایی و پردازش مجدد حرکت چشم (EMDR)
- گروه درمانی
- گروه های پشتیبانی
- مشاوره زوجین یا مشاوره ازدواج.
چه موقع به دنبال کمک فوری باشید؟
اعتیاد به سکس قابل درمان است و توصیه می شود برای کمک حرفه ای به روانشناس مراجعه کنید.
اگر علاوه بر علائم اعتیاد جنسی که در بالا عنوان شد، کارهای زیر را نیز انجام می دهید، هر چه سریع تر به روانشناس مراجعه کنید:
- در حین انجام فعالیت های جنسی به تدریج بیشتر ریسک می کنید.
- در هنگام رابطه جنسی به خود یا دیگران آسیب می رسانید.
- در انجام کارهای مهم (مثلاً مدرسه یا کار) مشکل دارید.
اگر علائم اعتیاد به سکس را دارید یا در حین رابطه جنسی به خود یا دیگران آسیب می زنید، سریع به روانشناس مراجعه کنید.
اگر اعتیاد به سکس دارم، چه کار کنم؟
پیروی از این دستورات می تواند معجزه هایی برای شما ایجاد کند. در حالی که برای اعتیاد به سکس درمان می شوید، این نکات را هم در نظر بگیرید:
- سعی کنید خواب کافی داشته باشید.
- ورزش منظم را در نظر بگیرید.
- یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی فواید زیادی را به همراه دارد.
- سلامت جسمی تنها یکی از جنبه های مراقبت از خود است. توجه به وضعیت عاطفی خود را نیز در نظر بگیرید. در این راستا:
- پشتیبان پیدا کنید:
هنگامی که شما با اعتیاد به سکس زندگی می کنید، ممکن است سخت باشد که با عزیزان خود در مورد آنچه که تجربه می کنید صحبت کنید. یافتن یک گروه پشتیبانی با افرادی که تجربیات شما را از سر گذرانده اند یا درک می کنند، می تواند راهی ارزشمند باشد.
در دکترتو میتوانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
راهنمای مراجعه به روانشناس یا روانپزشک
افرادی که اعتیاد به سکس دارند ، افکار جنسی مداومی را تجربه می کنند که در روابط، کار یا تحصیل و زندگی روزمره آنها تداخل ایجاد می کند. اعتیاد به رابطه می تواند منجر به اضطراب و افسردگی شدید و همچنین طیف وسیعی از عوارض دیگر شود. متخصصان هنوز از علت این رفتار مطمئن نیستند، اما گزینه های درمانی مختلفی برای کمک به فرد در مدیریت اعتیاد به سکس وجود دارد.
بهتر است اگر علائمی دارید که مشکوک به اعتیاد جنسی است، هر چه سریع تر از مشاوره روانشناس یا روانپزشک استفاده کنید.