کتامین تراپی یا کراتین درمانی چیست؟

آیا واقعا کتامین درمانی در درمان افسردگی موثر است؟

کتامین یک نوع غیرمعمول از داروی روانگردان به نام تجزیه‌کننده است که در طی چند سال اخیر محبوبیت آن در درمان افسردگی مقاوم به درمان افزایش یافته است. اما کتامین درمانی به چه صورتی انجام می‌شود؟

کتامین چیست؟

کتامین در دهه ۱۹۶۰ در بلژیک برای اولین بار به‌عنوان داروی بیهوشی برای حیوانات مورداستفاده قرار گرفت. در سال ۱۹۷۰، FDA تأکید کرد که این دارو تنها به‌عنوان اهرمی جهت ایجاد حالت بیهوشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در جنگ ویتنام از این داور برای معالجه سربازان مجروح در جبهه استفاده می‌کردند.

مورد جالبی که باید درباره کتامین بدانید این است، که برخلاف دیگر داروهای بیهوشی کتامین سبب کند شدن تنفس یا ضربان قلب نمی‌شود. بنابراین بیمارانی که توسط داروی کتامین بیهوش می‌شوند نیاز و وابستگی به ونتیلاتور نخواهند داشت. اما این داروی بیهوشی چه تأثیری بر بیماری افسردگی دارد و چگونه می‌تواند به بیماران مبتلا به افسردگی کمک کند؟

شواهد نشان می‌دهند که کتامین در مواردی توانسته افکار خودکشی را در افراد کاهش دهد. در موردی فردی که قصد خودکشی و پریدن از ارتفاع را داشت، استفاده از داروی آرام‌بخش کتامین سبب شد او برای ماه‌ها دچار غلبه افکار خودکشی نشود. این قبیل گزارشات درباره مصرف کتامین رفته‌رفته افزایش پیدا کرده و پزشکان را در مورد تأثیر این دارو کنجکاو کرد.

کتامین یک آنتاگونیست گیرنده N-methyl-D گلوتامات آسپارتات است که اثر سریع‌تر و قوی‌تری بر گیرنده‌های مغزی دارد. صرف نظر از اینکه تزریقی یا اسپری مصرف می‌‌کنید، کتامین درمانی با تحریک بخشی از مغز عمل می‌کند. شما استراحت خواهید کرد و درمان خود را در یک اتاق راحت و خصوصی دریافت خواهید کرد. پس از دو ساعت، یکی از دوستان یا اعضای خانواده می‌تواند شما را به خانه برساند، زیرا ممکن است همچنان احساس خواب آلودگی داشته باشید. عوارض جانبی موقتی هستند و اکثر مردم صبح روز بعد با احساس سرزندگی از خواب بیدار می‌شوند و با بهبود قابل توجهی در خلق و خوی خود خواهند داشت.

ابداع کتامین

کتامین برای اولین بار، در دهه 1960 در بلژیک به‌عنوان داروی بیهوشی برای حیوانات به‌کار رفت. FDA در سال 1970 آن را برای بیهوش‌کردن انسان هم تایید کرد.

به‌تدریج پزشکان متوجه شدند که کتامین تجویزی به این بیماران، سبب می‌شود افکار خودکشی از ذهن آنها پاک شده و به‌عبارت دیگر افسردگی آنها درمان شود. به همین دلیل هم به‌تدریج کتامین درمانی به‌عنوان روشی برای درمان افسردگی مقاوم در نظر گرفته شد.

کتامین درمانی (کتامین تراپی) چیست؟

کتامین تراپی یک روش درمانی نوین برای افسردگی، اضطراب، و PTSD است که از داروی کتامین استفاده می‌کند. کتامین دارویی است که به عنوان بیهوشی تجویز می‌شود، اما در دوزهای پایین می‌تواند اثرات ضد افسردگی و ضد اضطرابی داشته باشد.

کتامین تراپی یک روش درمانی است که از داروی کتامین، که در اصل به عنوان یک داروی بیهوشی شناخته می‌شود، برای درمان اختلالات روانی مختلف استفاده می‌کند. کتامین تراپی به ویژه در درمان افسردگی مقاوم به درمان، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، اضطراب، و دردهای مزمن مؤثر است. این روش به صورت تزریقی یا به شکل داروی خوراکی تجویز می‌شود و می‌تواند به سرعت علائم را کاهش دهد، حتی در مواردی که سایر درمان‌ها ناکارآمد باشند. کتامین با تأثیر بر گیرنده‌های NMDA در مغز، به بهبود عملکرد سیناپسی و نروپلاستیسیتی کمک می‌کند، که منجر به کاهش علائم اختلالات روانی می‌شود. بعبارتی کتامین درمانی یک رویکرد جدید درمان است که از دوزهای پایین کتامین در درمان افسردگی، اضطراب، دردمزمن، درد ناشی از شیمی درمانی و سرطان، تشنج، وسواس،PTSD، ترک الکل و کوکایین استفاده می‌شود. یکی از مزیت‌های درمان با کتامین این است که سریع عمل می‌کند.

نظر متخصصین در ارتباط با تأثیر کتامین تراپی در افسردگی

زمانی که موارد مثبت تأثیر کتامین بر بیماران مبتلا به افسردگی افزایش پیدا کرد، پزشکان عنوان کردند که شاید چیزی درباره کتامین وجود داشته باشد. ازاین‌رو برخی از پزشکان شروع به استفاده از کتامین برای درمان افکار خودکشی کردند.

کتامین باعث چیزی می‌شود که پزشکان آن را تجربه تجزیه‌ای می‌نامند و اغلب دیگران آن را سفر می‌نامند. به این ترتیب این دارو به یک داروی باشگاهی تبدیل شد و از آن با عنوان ویتامین K یاد می‌کنند. جالب است بدانید که این ماده امروز توسط برخی تزریق می‌شود، آن را به نوشیدنی‌ها اضافه می‌کنند یا به سیگار می‌افزایند.

کتامین می‌تواند احساس غیرواقعی ایجاد کند. این دارو می‌تواند تحریفات حسی و بینایی ایجاد کند و سبب ایجاد احساسات غیرواقعی در مورد بدن شود. همچنین این دارو سبب ایجاد افکار و باورهای غیرمعمول موقت می‌شود. مصرف کتامین ممکن است در شرایط پزشکی مفید باشد اما مصرف خودسرانه آن می‌تواند آثار مخرب برجای بگذارد.

چه زمانی پزشک کتامین‌تراپی را توصیه می‌کند؟

برخی از بیماران سطح شدیدی از افسردگی را تجربه می‌کنند، مشکلات خانوادگی، فشارهای متعدد جامعه و حتی برخی از شرایط جسمی سبب می‌شود که گروهی از مبتلایان نتوانند بر بیماری افسردگی غلبه کنند. در مواردی که بیمار توانایی مقابله با این بیماری را نداشته باشد افکار و تمایل به خودکشی افزایش پیدا می‌کند و حیات او در معرض خطر قرار می‌گیرد.

اگر بیمار افسرده تحت درمان پزشکی قرار بگیرد اما علائم بیماری در او حتی پس از گذشته چند ماه کمرنگ‌تر نشوند، پزشک متخصص سلامت روان کتامین‌تراپی را پیشنهاد می‌کند. کتامین‌تراپی ضمن کنترل وضعیت بیماری افسردگی در درمان و کنترل اختلالات روحی روانی دیگر همچون اضطراب و استرس شدید، اختلال دوقطبی و تمایل به خودکشی نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد.

 

در مرکز کتامین تراپی چه اقداماتی صورت می گیرد؟

جلسه اول، پزشک متخصص شما را ویزیت می‌کند و همه چیزهایی که درباره فواید و مضرات کتامین تراپی و فرآیند آن نیاز دارید برای شما توضیح می‌دهد.

در روز درمان، شما می‌توانید یکی از دوستان یا افراد خانواده خود را همراه بیاورید. بسیاری از مراکز کتامین تراپی به شما اجازه می‌دهند که در هنگام درمان یکی از نزدیکان شما کنارتان باشند. با این حال توصیه می‌شود که فرآیند درمان با کتامین در شرایطی انجام بگیرد که شما در اتاق تنها باشید.

هنگام تزریق دارو، شما به خواب نمی‌روید، بلکه در حالتی بین خواب و بیداری هستید.

تزریق برای اختلالات خلقی به‌طور کلی حدود 45 دقیقه طول می‌کشد. قبل از ترزیق معمولاً داروی ضد تهوع به بیمار داده می‌شود. دلیل آن هم این است که کتامین تراپی می‌تواند سبب تهوع و استفراغ شود.

سرعت پاسخ بیمار به شرایط او وابسته است. برخی‌ها در یک ماه به‌خوبی پاسخ می‌دهند، اما برخی دیگر برای پاسخ‌دهی کامل به درمان، به 2 تا 3 ماه زمان نیاز دارند.

بیشتر اثرات دارو در عرض چند دقیقه پس از انفوزیون از بین می‌رود، اما بیماران ممکن است تا چند ساعت پس از ویزیت احساس خستگی بیشتری نسبت به حالت معمول بکنند.

 

کاربردهای استفاده از کتامین تراپی

کتامین که در ابتدا به عنوان بی‌حس کننده استفاده می‌شد، اکنون در درمان افسردگی، اضطراب و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) استفاده می‌شود. کتامین درمانی به صورت روش تزریق داخل وریدی انجام می‌شد اما امروزه روش استنشاقی آن نیز ارائه می‌شود. کتامین به طور قابل اعتمادی کنترل درد، فراموشی، مسمومیت، جدایی و سرخوشی را ایجاد می‌کند، اثراتی که زیربنای کاربردهای پزشکی و تفریحی آن هستند.

کاربردها	توضیحات
افسردگی مقاوم به درمان	کتامین تراپی برای بیمارانی که به سایر درمان‌های افسردگی پاسخ نداده‌اند، مفید است و می‌تواند علائم را به سرعت کاهش دهد.
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)	در درمان بیماری ptsd، کتامین می‌تواند شدت علائم را کاهش دهد و به بهبود عملکرد روزانه بیمار کمک کند.
اضطراب	برای درمان اضطراب شدید، کتامین می‌تواند به عنوان یک درمان مؤثر استفاده شود و باعث کاهش نگرانی‌ها و استرس‌های مداوم گردد.
دردهای مزمن	در موارد دردهای مزمن که به درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهند، کتامین تراپی می‌تواند به کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند.

کتامین در درمان افسردگی چگونه عمل می‌کند؟

مهم است که به یاد داشته باشید که کتامین گزینه اول درمان افسردگی شدید به حساب نمی‌آید. کتامین تراپی به طور کلی تنها زمانی استفاده می‌شود که سایر درمان‌های طولانی مدت مؤثر واقع نشده باشند. کتامین به عنوان یک روش درمان قطعی برای افسردگی ارائه نمی‌شود بلکه علائم افسردگی را برای مدت معینی بهبود می‌بخشد.مطالعات نشان می‌دهند که تقریباً ۷۰% افرادی که کتامین را تحت نظارت پزشکی برای درمان بیماری روانی مصرف می‌کنند، پس از پایان دوره درمان اثرات مثبت کتامین را تا مدت‌ها به همراه دارند و تجربه می‌کنند. برخی از افراد افسرده چنین تجربه‌ای نداشتند، اما تعدادشان بسیار پایین است. به‌طورکلی گزارشات و مطالعات حاکی از این است که افسردگی چند روز پس از مصرف دارو کتامین عقب‌نشینی می‌کند و فرد مبتلا دیگر علائم بیماری را ندارد.

اختلال افسردگي، يك وضعيت ناتوان كننده است و در سراسر جهان ميليونها نفر را تحت تاثير قرار داده و بار قابل توجهي بر سلامت و وضعيت اجتماعي و اقتصادي فرد و خانواده ي فرد مبتلا وارد مي كند امروزه با توجه به روشهاي جديد درماني خوشبختانه اين اختلال قابل درمان است؛ يكي از روشهاي نوين در درمان اين اختلال مي توان به درمان با كتامين تراپي اشاره كرد.

بيمارستان روانپزشكي ايرانيان اولين مركز در ايران در زمينه درمان با كتامين از سال ۱۳۹۹تا كنون فعاليت دارد بيماراني كه در اين مركز تحت درمان با كتامين تراپي بودند نتايج قابل توجهي نسبت به اين درمان دريافت كرده اند. نتايج تحقيقات در اين زمينه نشان ميدهد كه:

در جلسه اول تاثیردرمان  روی افسردگی مشاهده شده و در طی تکمیل جلسات سیر افسردگی به صورت نزولی بوده و با توجه به تاثیر قابل ملاحظه کتامین در کاهش علائم افسردگی و نداشتن عوارض جانبی می توان از این دارو به عنوان درمان کمکی در بیماران مبتلا به افسردگي استفاده كرد

در جلسه اول، شرح حال توسط روانشناس انجام مي شود سپس پرسشنامه بک  توضيح داده مي شود وازبیمار ميخواهيم  که هر یک از سوالها را به دقت مطالعه کند و از بین ۴ گزینه یکی را با توجه به شرایط روحی خود انتخاب نماید ودرپایان پرسشنامه توسط روانشناس نمره گذاری مي شود.

بیماران مناسب برای  انجام تزریق کتامین حداقل ۶ ساعت ناشتا باشند داشتن يك همراه الزامي است كه مي تواند بر بالين مراجعه کننده حضور داشته باشد، پس از انجام كتامين تراپي مراجعه کننده به هيچ عنوان نبايد رانندگي كند.

همچنین به مراجعين توضیح  داده می شود که کتامین بطورمعمول یک دارویی بسیار ایمن است و عوارض کمی دارد بنابراین تا زمانی که هیچ علامت قابل توجهی مشکل ساز نباشد می توانیم ادامه دهیم.

بطور کلی، هر گونه تغییردر وضعیت ادراکی مثل، سرگیجه و ضربان قلب توسط بیماران گزارش می شود برخی از بیماران خاص مثل فشار خون بالا، بی نظمی قلبی تزریق کتامین با احتیاط خاصی تجویز می شود.در حین دریافت کتامین بیماران از ماسک چشم استفاده می کنند .در طول جلسه علائم حیاتي مثل ضربان قلب، فشارخون، ضربان تنفس، و اشباع اکسیژن در سطح هوشیاری؛ علائم و نشانه های آن را از طریق مانیتورینگ کنترل می شود. یک گروه پزشکی از جمله متخصص بیهوشی؛ متخصص اعصاب و روان و پرستارو روانشناسان بر بالین مراجعين حضور دارند تا هم از لحاظ فیزیکی وهم  روانی به مراجعين کمک کنند.

پس از دریافت کتامین افراد احساس سوزن سوزن شدن در بدن و آرامش کلی را تجربه می کنند ما سعی کردیم محیط را تا جایی که امکان دارد برای آن وضعیت روانی مساعد نگه داریم ؛ فضاي مناسب با نور كافي و استفاده از موسيقي كه سطح عملكرد مغزرا در طي روند درمان بالا مي برد استفاده كنند؛كه در اين بخش از درمان زير ساختارهاي مغز شروع به بازسازي و ترميم مي كند افرادي كه تجربيات تلخ گذشته باعث عدم تمركز و احساس نااميدي و ياس را تجربه مي كنند در اين بخش از درمان شروع به برون ريزي مي كنند كه با حالتهاي گريه زاري و بيقراري همراه مي شود در اين هنگام با قطع دارو و با كمك روانشناس شروع به برون ريزي مراجع مي كنيم.

بیماران حدودا یک ساعت در وضعیت دراز کشیده می مانند و به دنبال آن تجربه کتامین به پایان می رسد و ما درمورد آنچه که حدودا یکساعت یا حدود آن به وجود می آید بحث می کنیم پس از تجربه اولیه کتامین به پایان می رسد؛ سپس یک روز در میان هفتگی  آنها را ملاقات خواهیم کرد و در مورد تجربه  کتامین بحث خواهیم کرد اینکه چه احساساتی به وجود آمده است معنای آن برای بیمار چیست. چه چیزی دیده است و بعد از تجربه چه احساسی دارند آنچه را که دیده و احساس شده است به گونه ای پیدا می کنیم.

درد ناشی از سرطان و کتامین

درد در بیماران سرطانی با شیوع کلی ۵۰.۷ درصد در تمام مراحل سرطان مشاهده می‌شود. در بین این بیماران، حداقل ۲۰ تا ۴۰ درصد درد به اندازه کافی با درمان‌های استاندارد تسکین نمی‌یابد. کتامین دارای خواصی است که با اتصال به گیرنده‌هایی که در مواقع آسیب و التهاب، سیگنال‌های درد را منتقل می‌کنند، مانع از عملکرد آن می‌شود.

درمان اضطراب با کتامین

کتامین با افزایش سریع فعالیت گلوتامات که یکی از پیام رسان‌های شیمیایی مغز است و نقش مهمی در تنظیم خلق و خو و همچنین حافظه و یادگیری دارد عمل می‌کند. گلوتامات همچنین از انعطاف‌پذیری عصبی یا توانایی مغز برای سازگاری و تغییر با هر تجربه جدید، پشتیبانی می‌کند. محققان بر این باورند که کتامین با افزایش انعطاف‌پذیری عصبی ممکن است به بهبود عملکرد مغز کمک کند و الگوهای فکری مشکل ساز یا مضر را مختل کند و این امکان را بدهد که مسیرهای جدیدی ایجاد شده و افکار مثبت بیشتری ایجاد شود، که می‌تواند به کاهش علائم اضطراب کمک کند.

درمان تشنج با کتامین

درمان تشنج با کتامین طبق مطالعات انجام شده می‌تواند از بروز تشنج جلوگیری کند. در طول تشنج‌های طولانی مدت، تعداد و فعالیت گیرنده‌های گابا در مغز به تدریج کاهش می‌یابد. بنابراین داروهای ضد تشنج خط اول و دوم که معمولا مورد استفاده قرار می‌گیرند به تدریج شکست می‌خورند. به طور همزمان، تعداد و فعالیت گیرنده‌های گلوتاماترژیک NMDA افزایش می‌یابد که اغلب باعث بدتر شدن اوضاع می‌شود. کتامین گیرنده NMDA را مسدود می‌کند که سیگنال‌های درد و سایر پیام‌ها را به مغز ارسال می‌کند.

کتامین و ترک الکل

آزمایشات بالینی که در دانشگاه یو سی آل لندن صورت گرفته است، نشان می‌دهد کتامین می‌تواند به میزان قابل‌توجهی افراد را از مصرف الکل دور کند. درواقع کتامین با تأثیراتی که بر مغز می‌گذارد، این احساس آرامش را در او تقویت می‌کند که دیگر نیاز ندارد برای آرام شدن متوسل به مصرف مشروبات الکلی شود. افرادی که مصرف بالای الکل داشتند پس از شروع مصرف کتامین در طول ۹ ماه میلشان نسبت به مصرف الکل بسیار کاهش پیدا کرده است.

اختلال مصرف الکل بسیار شایع است و پیامدهای مهم اقتصادی، اجتماعی، روانپزشکی و پزشکی دارد. تمام رویکردهای درمانی تایید شده در حال حاضر که وابستگی به الکل را هدف قرار می‌دهند، اثرات نسبتا کمی دارند و میزان عود بالایی دارند. شواهد اخیر نشان می‌دهد که کتامین ممکن است یک مداخله موثر برای درمان اختلال مصرف الکل و ترک الکل می‌باشد.

کتامین و کوکائین

کتامین یک مولکول آلی مصنوعی کوچک است که از نظر بالینی به عنوان یک داروی بیهوشی استفاده می‌شود. محققان اثربخشی بالینی بالقوه کتامین را در بهبود میزان بهبودی در بیماران مبتلا به اختلال مصرف کوکائین با تجزیه و تحلیل ده‌ها میلیون پرونده سلامت الکترونیکی ارزیابی کردند. آنها دریافتند که بیماران مبتلا به اختلال مصرف کوکائین که برای درد یا افسردگی کتامین مصرف می‌کردند، دو تا چهار برابر نرخ بهبودی را تجربه کردند.

 

کتامین و وسواس

شواهد نشان می‌دهند که ناهنجاری‌های گلوتامات دربروز وسواس نقش دارند. درمان‌های اختلال وسواس معمولا منجر به تسکین ناقص علائم می‌شود و زمان زیادی طول می‌کشد تا به اثر کامل خود برسد. کتامین با اثر آنتاگونیست غیررقابتی قوی گیرنده N-متیل-D-آسپارتات گلوتامات می‌تواند به روند بهبود کمک کند.

درمان درد مزمن با کتامین

درمان درد مزمن با کتامین باعث از بین رفتن درد می شود. درد مزمن بر خلاف درد حاد بیش‌تر از حد نرمال و پس از رفع آسیب اولیه بافت ادامه می‌یابد. درد مزمن ممکن است به طور مستقیم با آسیب بافتی اولیه یا وضعیت بیماری مرتبط نباشد و به طور ثانویه ناشی از تغییراتی در سیستم تشخیص درد باشد. تجویز کتامین با دوز پایین به علت مهار گیرنده N-متیل-D-آسپارتات، اثرات مهاری و ضد التهابی باعث ایجاد بی‌دردی قوی در حالت‌های درد مزمن می‌شود.

 

چه کسانی کاندید انجام کتامین درمانی هستند؟

شاید افسردگی مقاوم به درمان داشته باشید و از خود بپرسید که آیا درمان با کتامین پاسخی است که به دنبال آن بوده‌اید. قبل از توصیه هرگونه روش درمانی، از جمله کتامین درمانی، روانپزشک یک معاینه کامل برای اطمینان از مناسب بودن کتامین درمانی برای شما ارائه می‌دهد. اگر دارای هر یک از شرایط زیر باشید شما واجد انجام این روش درمانی خواهید بود:

• شما قبل استفاده از این روش ترکیبات یا دوزهای مختلف دارویی را بدون هیچ‌گونه تسکین علائم امتحان کرده‌اید.
• شما روش‌های درمانی دیگری از جمله TMS را امتحان کرده‌اید.
• شما به طور کامل به CBT یا درمان گروهی یا فردی دیگر پاسخ نداده‌اید.
• شما هیچ یک از موارد منع مصرف را ندارید.

کتامین درمانی تزریقی داخل وریدی به عنوان خط اول درمانی در برابر افسردگی استفاده نمی‌شود. اما برای افرادی که آن را امتحان می‌کنند، ممکن است آرامشی را که شایسته آن هستند به ارمغان بیاورد.

کتامین‌تراپی چه عوارضی دارد؟

باوجوداینکه خیلی از پزشکان معتقدند کتامین‌تراپی راه نجات بیماران افسرده‌ای است که به‌شدت درگیر بیماری هستند، اما باید عوارض آن را نیز در نظر داشت. در درمان کتامین‌تراپی دزهای مشخصی توسط پزشک تجویز می‌شود و اگر عوارض و نشانه‌های زیر بروز کردند نباید چندان نگران شوید. شایع‌ترین عوارض ناشی از کتامین تراپی عبارت‌اند از:

• گشادشدن مردمک چشم‌ها
• سرگیجه
• احساس خوشحالی و سرخوشی
• احساس آرامش
• تعریق زیاد
• هذیان‌گویی
• ایجاد اختلال در گفتار
• ایجاد لکنت زبان درحالی‌که فرد پیش‌ازاین دچار این اختلال نبود

درصورتی‌که این نشانه‌ها به دلیل تزریق وریدی کتامین بروز کنند، کوتاه‌مدت و گذرا خواهند بود و نباید چندان نگران شوید. علائم و عوارض حاصل از کتامین‌تراپی در حالت معمول در مدت‌زمان ۲۰ تا ۳۰ دقیقه فروکش می‌کنند و کاملاً برطرف می‌شوند.

 

خطرات مصرف تفریحی کتامین

• مشکلات شدید مثانه
• حالت تهوع
• گیجی
• از دست دادن حافظه
• فلج ماهیچه‌ها
• توهم

 

کتامین‌تراپی چقدر زمان می‌برد؟

یکی از روش‌های کنترل بیماری افسردگی، اختلال دوقطبی و افکار خودکشی تزریق کتامین به فرد مبتلا است. اگر روش تزریق کتامین مدنظر پزشک و ارائه‌دهنده مراقبت‌های پزشکی باشد، تزریق آن بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه زمان می‌برد.

چه کسانی نمی‌توانند از کتامین‌تراپی استفاده کنند؟

همان‌طور که گفته شد این دارو می‌تواند در دزهای کنترل‌شده توسط پزشک تجویز و به مصرف برسد. اما در مواردی بیمار افسرده یا افراد با شرایط به‌خصوص نمی‌توانند از روش کتامین‌تراپی برای کاهش و رفع علائم افسردگی و دیگر اختلال‌ها استفاده کنند. درصورتی‌که هر یک از شرایط زیر وجود داشته باشد فرد نباید تحت کتامین‌تراپی قرار بگیرد:

• اگر بیمار مبتلا به بیماری‌های تنفسی است
• اگر بیمار باردار است
• افرادی که از بیماری‌های قلبی عروقی رنج می‌برند
• کسانی که سوءمصرف مواد مخدر دارند
• افرادی که مبتلا به اختلالات روانی شدید هستند

• زنانی که باردار یا شیرده هستند.
• افرادی که فشار خون کنترل نشده دارند.
• افرادی که مبتلا به بیماری قلبی عروقی حاد هستند.  
• پاسخ منفی قبلی به کتامین درمانی داشته‌اند.
• افرادی که سابقه روان پریشی یا اسکیزوفرنی داشته‌اند. زیرا این نگرانی وجود دارد که تجزیه کتامین می‌تواند اختلالات روان پریشی را بدتر کند.
• افرادی که سابقه اختلال مصرف مواد دارند، زیرا کتامین می‌تواند باعث سرخوشی شود (احتمالاً با تحریک گیرنده‌های مواد افیونی) و برخی از افراد می‌توانند به آن معتاد شوند (که به آن اختلال مصرف کتامین می‌گویند.).
• نوجوانان، زیرا نگرانی‌هایی در مورد اثرات طولانی مدت مصرف کتامین بر مغز نوجوانان در حال رشد وجود دارد.
• سالمندانی که علائم زوال عقل دارند.
• افرادی که علائم افزایش فشار داخل جمجمه را داشته‌اند.

از آنجایی که کتامین درمانی برای همه درمان مناسبی نیست، پزشک می‌تواند درمان‌های دیگری را پیشنهاد کند.

 

 

 

مزایای انجام کتامین درمانی

در حالی که کتامین تراپی به دلیل توانایی آن در کمک به افسردگی مقاوم به درمان شناخته شده است، اما تنها برای افسردگی نیست. پتانسیل درمانی آن فراتر از این شرایط است. بر اساس تحقیقات منتشر شده در مجله Psychopharmacology، کتامین درمانی به لطف دارا بودن اثرات ضد اضطرابی می‌تواند به کاهش علائم اختلالات اضطرابی و فوبیاهای مختلف کمک کند.

اختلال اضطراب فراگیر (اختلال اضطراب منتشر)، اضطراب اجتماعی، فوبیاهای خاص (به عنوان مثال، فوبیای خون و آگورافوبیا) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) از جمله این موارد هستند. تحقیقات در حال حاضر برای استفاده از کتامین در برنامه‌های مدیریت درد برای شرایطی مانند درد سرطان، فیبرومیالژیا و درد نوروپاتیک ادامه دارد.

روش انجام کتامین درمانی

صرف نظر از اینکه کتامین را به صورت تزریقی یا اسپری مصرف می‌کنید، این روش درمانی با تحریک بخشی از مغز شما عمل می‌کند. شما همچنان که در حال استراحت قرار می‌گیرید درمان خود را در یک اتاق راحت و خصوصی دریافت خواهید کرد. پس از دو ساعت، یکی از دوستان یا اعضای خانواده می‌توانند شما را به خانه برسانند، زیرا ممکن است همچنان احساس خواب آلودگی داشته باشید.

اکثر عوارض جانبی ۳۰ دقیقه پس از قطع درمان تزریق به طور کامل برطرف می‌شوند، اما برخی از افراد ممکن است آنها را برای یک ساعت یا بیشتر تجربه کنند. عوارض جانبی موقتی هستند و اکثر مردم صبح روز بعد با احساس سرزندگی و با بهبود قابل توجهی در خلق و خوی خود از خواب بیدار می‌شوند.

آمادگی های قبل از انجام کتامین تراپی

بهتر است بدانید روانپزشک شما را به انجام این روش درمانی ارجاع خواهد داد و پس از اتمام تزریق، درمان افسردگی شما ادامه خواهد یافت. چنانچه کتامین تجویز شود، برنامه‌ریزی برای تزریق مشخص خواهد شد.

در روز تزریق، قبل از انجام این روش نباید غذا بخورید یا بنوشید. شما می‌توانید داروهای خود را طبق دستور روانپزشک مصرف کنید. یکی از پرستاران ماهر به شما کمک می‌کند تا در یک موقعیت راحت قرار بگیرید و یک کاتتر داخل وریدی برایتان تعبیه خواهد کرد. دوز کتامین شما توسط روانپزشک معالج تعیین می‌شود. ممکن است در طول انفوزیون احساس خواب‌آلودگی کنید. پرستار شما را در طول تزریق تحت نظر خواهد داشت و در صورت لزوم حمایت بیشتری را به شما ارائه خواهد کرد.

پس از تکمیل تزریق، پرستار یک ساعت دیگر به نظارت شما ادامه خواهد داد و پس از آن تحت مراقبت یک همراه مرخص خواهید شد. در آن زمان، ممکن است رژیم غذایی و رژیم دارویی خود را از سر بگیرید. به شما توصیه می‌شود تا ۲۴ ساعت پس از تزریق کتامین الکل مصرف نکنید، رانندگی نکنید و تصمیمات حیاتی خود را به بعد موکول کنید.

مراقبت های بعد از کتامین درمانی

اکثر بیماران تزریق کتامین را به خوبی تحمل می‌کنند و احساس خواب‌آلودگی و آرامش در طول تزریق را گزارش می‌دهند. برخی ممکن است فشار خون بالاتر از حد طبیعی را در طول تزریق تجربه کنند، اما معمولاً پس از اتمام تزریق، این فشار خون خود به خود برطرف می‌شود. برخی از بیماران ممکن است در حین تزریق دچار حالت تهوع شوند که با دارو قابل درمان است. تغییرات بینایی نیز ممکن است به دنبال تزریق رخ دهد مانند دوبینی، تجربه توهم، یا توهمات خفیف. برخی از بیماران ممکن است با این تغییرات بینایی احساس ناراحتی کنند.

بیماران ۳ تزریق دریافت خواهند کرد تا مشخص شود آیا کتامین یک گزینه درمانی موثر برای آنها است یا خیر. پس از اتمام ۳ تزریق اولیه، ممکن است برای تزریق‌های بیشتر برنامه‌ریزی صورت گیرد. اکثر بیماران در مجموع بین ۶ تا ۸ انفوزیون دریافت خواهند کرد. سپس بیماران توسط روانپزشک مورد ارزیابی مجدد قرار خواهند گرفت تا مشخص شود که آیا آنها نیاز به تزریق کتامین اضافی در “مرحله نگهداری” خواهند داشت یا گزینه‌های درمانی دیگری باید برای آنان در نظر گرفته شود.

خطرات کتامین درمانی ، اثرات مخرب کتامین

جدی‌ترین اثرات مخرب مصرف کتامین بیهوشی طولانی، فشارخون بالا و کندی بیش‌ازحد تنفس است. این دارو همچنین می‌تواند مشکلات طولانی‌مدتی مانند زخم و درد در مثانه ایجاد کند. مشکلات کلیوی، دل‌درد، افسردگی و کاهش سطح حافظه دیگر اثرات این دارو به شمار می‌روند. مصرف کتامین توسط افرادی که سوءمصرف الکل دارند و یا در حالت مستی آن را مصرف می‌کنند می‌تواند مرگبار باشد.

باوجوداین پتانسیل این دارو به‌عنوان درمانی برای افسردگی و پادزهر افکار خودکشی سبب شده که توجه محققان را به خود جلب کند. محققین سلامت روان از کتامین در محیط‌های بالینی کنترل‌شده برای کمک به افسردگی مقاوم به درمان و دیگر شرایط مطالعه استفاده کرده‌اند. کاملاً روشن است که استفاده گاه‌گاه این دارو نمی‌تواند یک درمان افسردگی باشد. اما پزشکان پروتکلی را جهت استفاده تحت نظارت پزشک متخصص ایجاد کرده‌اند که ممکن است به افرادی که از داروهای ضدافسردگی نتیجه مثبت دریافت نکردند، کمک کند.

آیا مصرف کتامین خطر دارد؟

همان‌طور که اشاره کردیم کتامین یک داروی بیهوشی است و در موارد و شرایط به‌خصوصی توسط پزشک متخصص سلامت روان جهت کمک به بیمار افسرده برای رهایی از علائم افسردگی تجویز می‌شود. اما شما نمی‌توانید به‌صورت تفریحی از این دارو استفاده کنید و تنها به اثرات آرامش‌بخش آن نگاه کنید. مصرف خودسرانه و تفریحی کتامین می‌تواند عوارض زیر را به همراه داشته باشد:

• توهم
• افسردگی شدید
• فلج شدن ماهیچه‌ها
• احساس گیجی و عدم تمرکز کافی
• بروز اختلالات شدید در مثانه
• حالت تهوع شدید و استفراغ
• از دست دادن قدرت به خاطر سپردن چیزها

درمان با کتامین به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود، از جمله برای افرادی که افکار یا برنامه‌های خودکشی را تجربه می‌کنند. عوارض جانبی اصلی آن عبارتند از:

• مسمومیت
• فشار خون بالا
• سرگیجه
• سردرد
• تاری دید
• اضطراب
• حالت تهوع و استفراغ

هزینه کتامین تراپی

کلینیک‌ها بر اساس هزینه ارائه خدمات مبالغ را تعیین می‌کنند و بیمه به ندرت این درمان را پوشش می‌دهد.